Meer dan 5,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Kleurrijk reisverslag over hedendaags Cuba

Nathalie B1 07 januari 2019

Cuba was en is nog steeds een eigenzinnig eiland dat haar eigen koers wil varen ondanks de jarenlang durende “bloqueo”, of het Amerikaanse economisch embargo ingesteld door John F. Kennedy in 1962 omdat de door de Amerikanen gesteunde invasie in de Varkensbaai toen mislukt was. Op 1 januari 2019 is het 60 jaar geleden dat de Cubaanse revolutie ingeleid door Fidel Castro culmineerde in de val van dictator Fulgencio Batista en het vestigen van een communistisch regime. Voormalig VRT-journalist en TerZake-pionier Dirk Tieleman en professor emeritus Lut Baten schreven samen een boeiende reisreportage over dit eiland. Tieleman doorkruiste in zijn tijd als journalist West-Azië en trok met zijn motor dwars door de voormalige Sovjet-Unie. De uitdagingen en de veranderingen waar Cuba nu voor staat, doen hem hard denken aan de val van de Sovjet-Unie en de ontwikkelingen erna. Lut Baten voert er nog steeds opdrachten voor de Vlaamse universitaire ontwikkelingssamenwerking uit. Samen gingen ze op reis op het eiland en leverden in september 2018 dit boeiende en bruisende boekwerk af. 

Herman Portocarero, zelf auteur en gewezen Belgisch ambassadeur in Cuba, schreef het voorwoord en beveelt dit boek aan omdat het de moeilijke en pijnlijke aspecten van het leven op Cuba niet uit de weg gaat. De getuigen die de auteurs in dit boek aan het woord laten, zorgen voor persoonlijke aangrijpende verhalen met tientallen meningen over hoe zij trachten te overleven en wat er nu in Cuba aan het gebeuren is. De Castro’s zijn er niet meer aan de macht, er kwam een ontdooiingsperiode tussen de VS en Cuba  toen Barack Obama president van de VS was en paus Franciscus als bemiddelaar werd aanzien; bij stukjes en beetjes lost de overheid er de teugels voor haar eigen inwoners hoewel ze de controle nog helemaal in de hand heeft. Met het aan de macht komen van president Trump werd het Cubaans-Amerikaanse ontdooiingsproces natuurlijk terug in de koelkast geplaatst.

Elk van de vier hoofdstukken begint met een Spaanse slagzin, uiteraard netjes voorzien van de vertaling. Cienfuegos, Santa Clara, Santiago, Camagüey en Havana worden aangedaan. De auteurs interviewden er persoonlijke kennissen of mensen die ze er pas leerden kennen, van de oudere generatie die het socialistische regime echt in het hart draagt via jongere universitairen die door verschillende baantjes te combineren in hun levensonderhoud moeten voorzien, tot journalisten die voor hun recht op vrijheid van meningsuiting en pers vechten en willen uitoefenen. Je leert zowel de meningen kennen van zij die een gemakkelijker leven in het buitenland hebben opgezocht, als zij die gebleven zijn omdat ze hun familie niet wilden achterlaten en verzorgen. De familiale samenhorigheid is trouwens één van de opvallendste aspecten uit dit boek, iets wat je in heel wat westerse samenlevingen niet veel meer tegen komt.

Samen met de auteurs bezoek je ook de belangrijkste plaatsen waar de revolutie zich heeft volbracht, waar de Castro’s samen met Che Guevara en hun kompanen strijd leverden tegen de troepen van Batista, en waar de eerste – dichtende - revolutionair en voorbeeld van Castro, José Martí (1853 – 1895), begraven ligt (op Santa Ifigenia, Santiago), net zoals Fidel Castro zelf trouwens. Je komt te weten hoe de Cubaanse geschiedenis eruit zag voordat de Cubaanse revolutie er plaats vond, hoe het land geëvolueerd is na 1959 en vooral de laatste jaren toen er toch al door het stijgend toerisme en de economische wurggreep waarin het land zich bevindt, wat meer openheid en vrijheid kwam op het eiland. En wat de gevaarlijke klippen zijn die de overheid er nu moet nemen voor haar verdere economische ontwikkeling. De Amerikaanse blokkade werkt er veel tegen, waardoor zelfs investeringen van elders worden tegengehouden. (Buitenlandse banken en bedrijven die met Cuba samen werken, verkijken immers hun kansen voor de veel rendabelere Amerikaanse markt.) En paradoxaal genoeg stuitten de bereikte sociale verworvenheden op de budgettaire realiteit: een hoge levensverwachting (hoger dan in de VS) en een laag geboortecijfer dankzij een goede gezondheidszorg en onderwijs zorgen voor een dure sociale zekerheid. De trage economische hervorming berust op wantrouwen tegen initiatief en creativiteit omdat men angst heeft dat de sociale verdeeldheid zal stijgen en de bestaande  solidariteit zou worden bedreigd door meer competitie en privatisering toe te laten.

Cuba staat voor een keerpunt. Als je dit boek hebt gelezen, kan je wat meer van dit land begrijpen en heb je een kleurrijk reisverslag achter de kiezen. Met knappe zwartwit-retrofoto’s voor extra sfeer bovendien. 

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nathalie B1

Gesponsord

June steelt Athena's net voltooide manuscript en publiceert het als haar eigen werk. Verdient dit stukje geschiedenis niet verteld te worden, ongeacht door wie?

Als de Amerikaanse pionier van de moderne dans tart Isadora Duncan de normen en wetten van haar tijd, zowel in haar kunst als in haar persoonlijke leven.

Fredo en Luigi zijn twee heel verschillende broers. Wanneer Fredo na vele jaren terugkomt naar Italië, heeft dat alles te maken met de dood van hun vader en diens lege, oude huis.

Koning Willem II is verwikkeld in een machtsstrijd met West-Friesland wanneer hij vader wordt van twee zoons: de wettige Floris en de bastaard Alard.

Perdido, het stadje waar de rijke familie Caskey de scepter zwaait, wordt in 1919 getroffen door een overstroming. Enige dagen later verschijnt de mysterieuze Elinor.

Dit gedetailleerd portret van Volodymyr Zelensky is gebaseerd op vier jaar verslaggeving, uitvoerige reizen met de president naar het front en tientallen interviews.

Wanneer voormalig spion Maggie Bird een lichaam op haar oprit vindt, weet ze dat iemand achter haar aan zit. Ze richt zich tot haar oude vriendenkring van gepensioneerde CIA-agenten.

Dit boek bevat waardevolle lessen om je eigen koers te varen, speciaal voor jongeren. Ontdek hoe je een positieve mindset ontwikkelt, leert omgaan met stress en rust in je hoofd vindt.

Een toevallige ontmoeting zet het leven van de zeventienjarige Victoria op de kop. Binnenkort zal ze gedwongen zijn om diep de natuur in te vluchten en haar leven achter zich te laten.

Herman Koch besluit na zijn diagnose eigenlijk meteen dat hij de kanker een zo beperkt mogelijke rol in zijn leven wil laten spelen: 'Ik zou niets doen.'

Hoe ga je om met de belangrijkste relaties in je leven? Als de verhoudingen goed zijn, kun je ook beter omgaan met de andere problemen om te gaan die op je pad komen.

Het is mei 1940 en Rotterdam staat in brand. De half-Joodse Debra ontmoet een jonge wolf wanneer de Rotterdamse Diergaarde wordt getroffen door bommen.

Beaujon leidt in Constantinopel een comfortabel leven, maar dat verandert als hij betrokken raakt bij een aanslag op een antiek monument.

Volwassen zijn in deze tijd, hoe doe je dat? Doe je het alleen, of durf je het samen? Een onmisbaar boek voor ex-pubers, voor Generatie Hoi. Met veel survivaltips en voiceberichten!

Het logboek van Peter R. de Vries, over de laatste anderhalf jaar van zijn leven, wordt afgewisseld met fragmenten uit het dagboek van zijn zoon Royce.

Metin gaat studeren in San Francisco en is vastbesloten zijn oude zelf achter zich te laten. Een paar weken na zijn aankomst, vinden de aanslagen van 11 september plaats.

Wanneer de introverte William trouwt met de bruisende Julia, wordt hij als vanzelf opgenomen in haar chaotische, liefdevolle familie. Dan komt de duisternis uit zijn verleden naar boven.

Daniel leidt een bewogen leven. Wanneer haar reputatie verslechtert, voelt ze zich in het nauw gedreven. En nu is Daniel dood. Jodie, haar grote liefde, wil weten waarom.

Als zijn vrouw Alissa plotsklaps verdwijnt en Roland met hun vier maanden oude zoontje achterblijft, gaat hij niet alleen op zoek naar haar, maar ook naar het waarom van zijn rusteloze bestaan.

De eenentwintigjarige M. vertrekt in 1989 halsoverkop naar Parijs en gaat aan de slag als au pair. Om grip te krijgen op het leven, schrijft ze.

In de donkerste periode van haar leven wil Milouska Meulens weten wie ze echt is en waar ze thuis is. Die vragen kan ze alleen beantwoorden als ze weet waar ze vandaan komt.

Wanneer Hugo's vroegere gouvernante overlijdt, duiken de verloren gewaande dagboeken van zijn grootvader Willem Adema op, die een ontstellend licht werpen op diens oorlogsjaren.

Drie jaar na het overlijden van zijn opa en de verdwijning van diens vrouw Pepa krijgt Ruben Kruijssen de opdracht de Alquerías, het familiehuis in Spanje, te verkopen.

Spontane foto’s waren zeldzaam aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Fotografen als Jacob Olie en James Higson legden zich juist toe op het fotograferen van het leven van alledag.

Titus Crown is de eerste zwarte sheriff van Charon County. Na de moord op een onderwijzeres wordt de dader, een zwarte oud-leerling, doodgeschoten door Titus' hulpsherrifs voor hij kan ingrijpen.