Meer dan 5,4 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Amateuristisch geklungel van Noorse politiefunctionarissen.

Peter1965 23 juni 2018
.. dat was vast niet wat Samuel Bjork met zijn debuut wilde overbrengen.

Ik lees niet regelmatig detectives. Ik heb een aantal hele goede gelezen (ordegrootte: The secret history, Post mortem) en ik ken de reputatie van de Scandinavische auteurs; de aanbevelingen op de kaft (‘briljante pageturner’, ‘Ijzingwekkend en subliem’) deden de rest. En toen. En toen? Teleurstelling. Om te beginnen; teleurstelling over de tekstbehandeling van het boek maar daar wil ik niet te lang bij stil staan. Ik heb een brief gestuurd naar de uitgever met de over de 100 flagrante stijlfouten die er in de vertaling van Renee Vink zitten. Van de orde: ‘Ze passeerde nog een auto, een caravan ditmaal’., Mia verzamelde haar papieren bij elkaar..’’, ‘Mia dacht vol warmte aan hem’ en ‘ben je op sterkedrank overgegaan’. Heel irritant, maar daar wil ik het niet over hebben. Ik wil het hebben over het feit dat er zoveel zaken echt niet kloppen in deze detective. Zoveel, dat het een prestatie mag heten dat detective-liefhebbers het boek kunnen uitlezen. Het lijkt er op dat de auteur na iedere pagina vergeet wat hij geschreven heeft. Daar gaan we.

Mia Kruger zou de extreem getalenteerde rechercheur zijn maar dat blijkt nergens uit het boek. Het wordt wel heel vaak gezegd (door de schrijver zelf, door haar collega’s) maar waar is ze dan zo briljant? Waar knoopt ze aanwijzingen aan elkaar tot een conclusie die niemand anders kon zien? Nergens; ze komt met de relatie tussen een oude zaak van Munch, maar daar had Munch zelf ook wel op kunnen komen. Zie verder bijvoorbeeld de gezamenlijke besprekingen waarbij Mia of niet in vorm is, of als wauwelend orakel een heleboel dingen zegt, die ook weer in twijfel trekt en daarna verdwaasd instort,haar team in verwarring achterlatend. Haar idee dat het een leraar zou kunnen zijn, of een vrouw. Of toch niet? Op ieder vermoeden volgt een tegengesteld vermoeden en zoiets als; ze wist het ook niet meer, ze was te moe. Om enkele tientallen pagina’’s, als er aanwijzingen zijn dat de dader een vrouw zou kunnen zijn, triomfantelijk te concluderen dat ze ‘gelijk’ had. Notabene op basis van een waarneming van een vrouw die de dader niet is. Hetzelfde geldt voor haar (achteraf onjuiste) conclusie dat het om Munch’s moeder ging. Waar is het genie? Ik zie het niet. Mia is in ieder geval niet geniaal genoeg om te voorkomen dat ze door de latere dader verdoofd wordt en gevangen gezet. Hoe ironisch.

Munch zou de vriendelijke beer van een detective zijn, in een soort van vaderrol, maar dat is hij eigenlijk nergens in het boek. Hij is boos, geïrriteerd, ongeduldig, kortaf, razend, bars, maar nergens vaderlijk of vriendelijk, of een leider. Munch, toch een top-politiefunctionaris, is op geen enkel originele gevolgtrekking te betrappen. Zijn werk lijkt te bestaan uit het indrukken van gaspedalen, het vragen aan zijn personeel om iets nog een keer uit te leggen (de man is traag van begrip) om daarna te antwoorden: goed-zoek dat verder uit. Op twee derde van het boek komt Munch tot de volgende, briljante vraag; ‘Het is kennelijk verdomd goed uitgevoerd, denk je niet?’ (Een mooie proeve van Munchs en Krügers gezamenlijke incompetentie is de volkomen verwarde dialoog op pagina 227 en 228).

Gabriël is de briljante compternerd die softwarematig een antwoord zou moeten hebben op alle vragen maar meer dan googlen doet hij niet en op pag 118 is hij nog de kabels aan zijn computer aan het aansluiten-daar is hij dan al uren tot dagen mee bezig.

Het politieteam als geheel. De Noorse politie moet wel de meest incompetente zijn van Europa. Het voltallige team is vanaf ongeveer het begin van het boek onder invloed van drank, pillen, of is te vermoeid om te functioneren. Op richting de vijftig plekken wordt van teamleden aangegeven dat ze moe, dronken of onder invloed van pillen zijn, en dat geldt met name voor de geniale Mia. En niet gewoon moe, te moe om te functioneren. Geen wonder dat er geen enkele lijn in het politiewerk te ontdekken valt.

Het is sowieso onduidelijk wat de tijdlijnen zijn in dit boek. Gedurende een groot deel van het boek wordt de indruk gewekt dat er enkele dagen verstreken zijn. En dan, op pag 253, blijkt dat het onderzoek al weken duurt.En in al die weken krijgen we het bericht van twee teamoverleggen? Het is niet geloofwaardig dat in die weken het team niet vaker bijeen zou zijn gekomen om informatie uit te wisselen. Dan was ik als lezer nog meegenomen in het oplossen van het raadsel. En als lezer wordt je toch al essentiële maar voor de hand liggende informatie onthouden (welke vinger??).

Het is dus misschien niet verwonderlijk dat het mysterie niet wordt opgelost door gedegen politiewerk maar door een aantal deus ex machina-achtige gebeurtenissen, feitelijk door het singuliere feit van een ongeloofwaardige ontsnapping.

Ongeloofwaardig en inconsistenties; het boek zit er vol mee.
Mia heeft al heel wat afgedacht maar zo rond het midden van het boek blijkt plotseling dat ze graag dingen opschrijft op losse vellen papier om haar gedachten te ordenen. Een half boek niet en daarna wel?
Hoe is het mogelijk dat je alle moeite doet om je familie op een veilige plek te krijgen en dan op de vraag ‘zijn we alleen’, genoegen neemt met het antwoord: ‘ik geloof het wel.’ En dat je na al die moeite om als enige op de hoogte te zijn van de verblijfplaats van je dochter en kleindochter twee collega’s stuurt om voorraden te brengen?
‘Klom ze in het bos zo hoog mogelijk in een spar en bond een touw om haar nek… ‘ Een spar is wel een heel ongelukkige boom om jezelf in op te hangen.
De lijkschouwer die de lijken eerst op de snijtafel wil hebben liggen om te kunnen bepalen of de moord heeft plaatsgevonden op de vindplaats van de lijken? Waarom?
De rare gewoonte om bij willekeurige gelegenheden pastilles te eten (maar vreemde genoeg ook een keer een Fischerman’s Friend) of allerlei drank te nuttigen, maar vreemd genoeg één keer een beroemde Armagnac uit 1965). Waarom?

En dan de cliche’s.
Het idee, dat je bijna vanaf pag 1 ziet aankomen, dat Munch’s kleindochter betrokken zou raken. Zie ’Seven’, zie ‘The Bridge’, zie ‘Taken’, zal ik doorgaan?
Tik-tak.. 'Silence of the lambs'.
Munch en Curry die in eendrachtige samenwerking een nauwkeurig geplande aanhoudingsactie van een bijzondere bijstandsteam in het honderd laten lopen door naar buiten te stormen.
En dit is slechts een beperkte selectie van alle inconsistenties-als dit boek een film gaat worden (wat vast zal gebeuren) gaat de continuity officer overuren maken. Munch kan niet twee keer een opschrijfboekje uit zijn jas vissen, en als hij het levenloze lichaam van Mia Kruger ziet kan Mia niet in het volgende hoofdstuk weer leven. Enzovoort, enzovoort.

Kortom-een waardering tussen de 0 en 2 sterren lijkt me redelijk.

Reageer op deze recensie