Buddyread De vergeten namen
Als de brochures van de verschillende uitgeverijen uitkomen worden er meestal ook meteen plannen gesmeed voor buddyreads, recensies en nog veel meer. Renate en Amarins waren er deze keer als de kippen bij toen er een oorlogsverhaal werd aangekondigd in de brochure van KokBoekencentrum. De vergeten namen van Mario Escobar kozen ze voor een buddyread.
- door Renate en Amarins -
Over Mario Escobar
Mario Escobar is onder andere de auteur van Het schooltje van Auschwitz, Vlucht uit Parijs, De bibliotheek van Saint-Malo, De meester van Warschau en De kraamkliniek. Hij studeerde geschiedenis. Zoals het een geschiedkundige betaamt, duikt hij graag helemaal in een bepaalde periode. Hij heeft een speciale fascinatie voor hoofdpersonen die onorthodoxe keuzes maken.
Over De vergeten namen
Frankrijk, 1992. Rechtenstudente Valérie Portheret is druk bezig met haar scriptie over Klaus Barbie, een van de grootste oorlogsmisdadigers van Frankrijk, als ze op een geheimzinnige lijst stuit met daarop 108 namen. Het blijken de namen van Joodse kinderen die in de oorlog werden weggesmokkeld en onder een nieuwe identiteit in kosthuizen werden verstopt.
Terwijl Valérie op zoek gaat naar deze verloren kinderen, krijgt ze te maken met verzet van mensen die de oorlog liever vergeten. Ondanks alle tegenstand zet Valérie door om de extreme misstanden uit de geschiedenis recht te zetten.
Onze meningen
Een vraag over de cover: als je de Nederlandse cover vergelijkt met de Engelse cover, welke vond je dan beter bij het verhaal passen en waarom?
Renate: Ik vind het altijd leuk om te zien dat er soms zoveel verschil zit tussen de covers en titels van verschillende landen, al is de titel hier nagenoeg hetzelfde. Ook al vind ik de Engelse cover ook mooi, de Nederlandse heeft wel echt mijn voorkeur. Die zou ik ook sneller oppakken in de winkel en het maakt mij nieuwsgieriger dan de Engelse. Die geeft mij meer het gevoel van iemand die emigreert.
Amarins: Eigenlijk kan ik niet zo goed kiezen tussen deze twee covers. Beide hebben een connectie met het verhaal en geven weer waar het verhaal over gaat. Toch voelt die van de Engelse versie meer als historie en zou wellicht iets beter passen bij het verhaal. Maar die met de Nederlandse cover zou ik eerder oppakken vermoed ik. Dus voor beide is iets te zeggen!
Hoe vond je dat de geschiedenis werd gebruikt in dit verhaal?
Renate: Je kunt tijdens het lezen zeker merken dat Mario Escobar historicus is en ook een enorme passie heeft om dit soort verhalen te blijven vertellen. Hij weet als geen ander hoe hij feiten en fictie kan vermengen tot een goedlopend verhaal en laat hij je stilstaan bij gebeurtenissen waar ik eigenlijk helemaal niets van wist. Zo wist ik niet dat het rond Lyon in die jaren zo extreem rechts en antisemitisch was en dat je dan ook echt tegen werd gewerkt als je onderzoek deed naar de Tweede Wereldoorlog en de holocaust ook ontkenden.
Zo vond ik de tijdlijn achter in het verhaal ook heel interessant. Veel wist ik, maar veel ook niet.
Amarins: Het verhaal is op waargebeurde feiten gebaseerd. Je kunt merken dat de auteur historicus is. Er komen veel feiten en gebeurtenissen aan de orde en daar heb ik van genoten. Ik ben niet zo'n liefhebber van verhalen waar te veel geschiedenis in zit. Vaak voelt het voor mij dan als een geschiedenisboek. Maar dat is hier helemaal niet aan de orde. Alles is in balans! De auteur weet je aan de hand van de feiten mee te nemen in een prachtig verhaal.
Vond je dat de schrijver de heftigheid van het verhaal goed heeft weten over te brengen?
Renate: Zeker weten, ik vond het verhaal af en toe echt heftig, omdat je intens meeleeft met de personages en je weet dat er dingen in dit verhaal zitten die ook echt gebeurd zijn. Ook zijn sommige gebeurtenissen zo bizar dat je je niet kunt voorstellen dat het kon. Nu had ik wel al eens van Klaus Barbie gehoord maar vind het belangrijk dat ik daar nu meer over heb gelezen, want wat een beul was dat. Dat hij de bijnaam 'de slager van Lyon' had was dan ook volledig te begrijpen. Wat ook heftig is dat je als ouders voor onmogelijke keuzes werd gezet om op die manier je kind te kunnen redden, of mogelijk te redden want dat was iets wat je nooit zeker wist. Dat vond ik ook erg heftig om te lezen.
Beide dingen heeft Escobar heel goed in dit verhaal verwerkt zodat je dat helemaal meekrijgt tijdens het lezen en het ook bijna niet anders kan dan dat het boek je raakt.
Amarins: Absoluut! Met regelmaat wist hij me met de spanning en de gebeurtenissen te raken. Hier en daar werd ik er emotioneel van en wist het me aan te grijpen. Vaak las ik met verbazing, want af en toe heb je het gevoel dat het niet erger kan worden, maar het wordt het wel. Wat deze kinderen gebeurd is, is met geen pen te beschrijven. De eenzamheid, de ongrijpbaarheid en het niet weten wat er allemaal met je gebeurt heeft de auteur geweldig beschreven. Ook de kant van de ouders krijg je goed mee en is hartverscheurend.
Wat vond je van de personages: welk personage had je het meeste mee? Ook werden er best heftige keuzes gemaakt door de verschillende personages: kon je deze gebeurtenissen begrijpen?
Renate: Rechtenstudente Valérie Portheret is een vrouw die ik erg bewonder,. Het is mooi dat deze vrouw in dit verhaal ook de eer krijgt die ze verdient, want door haar is er van veel kinderen weer meer bekend geworden, wie ze waren en waar ze vandaan kwamen.
Mooi om te lezen dat haar afstudeerproject uiteindelijk een veel groter project is geworden. De vele dappere mensen die in het verzet kwamen zoals Kardinaal Pierre Marie Gerlier, de maatschappelijk werkers en andere hulporganisaties er alles aan probeerden te doen om zoveel mogelijk kinderen uit Kamp Vénissieux te redden. Een bijna onmogelijke taak die ze veel heeft gekost en jaren later nog veel impact heeft op de betrokkenen. De keuzes die werden gemaakt kon ik wel begrijpen, maar aan de andere kant, mijn wiegje stond in Nederland in vrede en ik ben altijd in vrede opgegroeid dus echt helemaal begrijpen kan ik het niet. Ik vind het vooral knap dat mensen zo moedig willen en kunnen zijn en dat ze ondanks de enorme gevolgen die een keuze zou kunnen hebben ze die keuze wel maakten. Ik kan daar niet anders dan respect voor hebben.
Amarins: De personages wisten me stuk voor stuk aan te grijpen. Het verhaal wordt vanuit verschillende personages verteld en dat maakt dat je ze voelt, mee kunt leven en hun keuzes gaat begrijpen. De stress die deze mensen hebben ervaren, de liefde waarmee ze voor de 108 kinderen zorgden en hoe liefdevol ze met gevaar voor eigen leven keuzes maakten blijft me altijd bij. Een stukje geschiedenis over lieve mensen die geven om anderen, mensen die we nooit mogen vergeten. Alle 108 kinderen had ik mee te doen. Misschien was Rachel degene die me het meest bijbleef, over haar kwamen we veel te weten en gedurende het boek smacht je naar de laatste hoofdstukken waarin je hoopt te lezen hoe het haar is vergaan. Als we het over het meest vreselijke personage hebben dan is Klaus Barbie me het meest bijgebleven. Een mens zonder enige gevoel, gaat letterlijk over lijken en kent geen enkel grijntje liefde of medeleven. Hoe die man de geschiedenisboeken in is gegaan is niet best.
Eindoordeel
Hoe hebben jullie dit verhaal beleefd? Wat is jullie eindoordeel van dit verhaal?
Renate: Ik lees graag de boeken van Mario Escobar omdat hij steeds een verhaal uit de Tweede Wereldoorlog vertelt dat nog niet verteld is, of over personen waar je nog helemaal niks weet. Ik vind dat hij dat altijd zeer knap doet en hij er, ondanks de zware onderwerpen, altijd in slaagt om het ook een hoopvol verhaal te laten zijn. Daar is hij met De vergeten namen ook zeker weer in geslaagd.
Het is een mooi, liefdevol en hoopvol verhaal in de meest duistere periode die zowel het slechtste in mensen naar boven bracht zoals Klaus Barbie, maar ook dat er zoveel mensen hun best deden om juist het goede te doen, om mensen te helpen en een toekomst te geven.
Ik geef het dan ook vier sterren.
Amarins: De vergeten namen van Escobar is een boek dat ik niet gauw ga vergeten. Ondanks de heftigheid heb ik er van genoten. Een stukje geschiedenis dat ik niet kende heb ik uit dit boek meegenomen. Maar vooral het doorzettingsvermogen, de liefde, de spanning van al deze lieve mensen die voor die 108 kinderen zorgden met gevaar voor eigen leven heb ik van genoten. Liefde voor elkaar en je medemens is een thema dat in dit boek heel goed naar voren komt. Een boek dat in de huidige tijd weer heel actueel kan zijn, waar je hoop uit kan putten en weet dat we dit, wat deze mensen is overkomen, te allen tijde moeten voorkomen. Het boek krijgt van mij vier sterren en kan ik iedereen aanraden.
Heb jij wel eens een boek van Mario Escobar gelezen?