Uitgedaagd door het commentaar van recensent Marvin O. onder dit artikel besloten wij in het fenomeen 'Dan Brown-lookalikes' te duiken. Zoals Marvin al schreef, worden vele auteurs de Dan Brown van Nederland of de Dan Brown van de lage landen genoemd.

Allereerst maar eens de Dan Brown-lookalikes uit Nederland op een rijtje zetten. Wat ons direct bij de vraag brengt: waar zijn de Vlaamse lookalikes?

Jeroen Windmeijer 
Allereerst uiteraard Jeroen Windmeijer, een Nederlandse auteur uit de stad Leiden, hij was tenslotte de aanleiding voor het schrijven van dit artikel. Google maar eens op 'Nederlandse Dan Brown' en veruit de meeste resultaten verwijzen naar Jeroen. Op de site van zijn uitgever HarperCollins wordt hij omschreven als een antropoloog die thrillers schrijft, waarin Romeinse en Bijbelse geschiedenis verweven worden met de geschiedenis van zijn woonplaats Leiden. Vorige week verscheen Het Pilgrimsfathers complot. Eerder verschenen Het Pauluslabyrint (2017) en De bekentenissen van Petrus (2015). In het persbericht waarin zijn eerste boek wordt aangekondigd, noemt HarperCollins Holland hem 'De Nederlandse Dan Brown'.

Han Thomas 
Begin juli lazen wij met de Thriller Club Het Darwin Dilemma van Han Thomas, het leverde dit duimpjesverslag op. Geïnspireerd door de fenomenale uitzichten op de Bosporus en de zeestraat tussen Europa en Azië terwijl hij in Turkije woonde, schreef hij zijn boek, een spannende fact-fiction thriller. Volgens Kees de Bakker, zijn uitgever bij Converse, is Het Darwin Dilemma 'nog beter dan Dan Brown'. Het is een spannend verhaal dat zich afspeelt in Londen, Parijs en Egypte, met een ontknoping die plaatsvindt vlakbij de piramide van Cheops.

Roberto Maes 
In de flaptekst van Het gouden ideaal staat dat zijn fans hem de Nederlandse Dan Brown noemen. Hij schreef een trilogie met in de hoofdrol Lars Hölgrun: een jonge, uiterst begaafde Interpol-inspecteur, geboren in Zweden en gedetacheerd in Cannes. Als wetenschappelijk opgeleide politieman met een specialisatie in historische Europese kunstobjecten gaat hij de strijd aan met degenen die deze ontvreemden en voor eigen gewin misbruiken. 

Gilles Quispel 
Marvin noemt ook de naam Gilles Quispel. Hij publiceerde eind jaren vijftig een herschrijving van het evangelie van Thomas, wat in wezen een non-fictieboek is uit een tijd dat Dan Brown nog niet geboren was. Maar toch, bij de heruitgave van dat boek werd hij in een recensie plots de Nederlandse Dan Brown genoemd. In het voorwoord windt zijn vriend en uitgever Joost Ritman er geen doekjes om: volgens hem herschrijven Brown en Quispel beiden de kerkgeschiedenis. Al is er wel een verschil: Brown is een populist en Quispel is elitair. Hij presenteert zich als wetenschapper en dat is hij ook.

Jacob Slavenburg 
Als resultaat van een google-zoekopdracht naar de Nederlandse Dan Brown, duikt de naam van Jacob Slavenburg op met zijn thriller Het document. In een recensie in het blad VolZin schrijft recensent Lisette Thooft dat het boek alle ingrediënten bevat die De Da Vinci Code wereldberoemd hebben gemaakt. Jacob Slavenburg schijnt er zelfs specifiek naar te verwijzen in zijn boek. Wel schijnt hij meer kennis in huis te hebben over het vroege christendom dan Brown zelf. Helaas hier op Hebban geen enkele recensie van het boek. Iemand zin om daar verandering in te brengen?

Chris Houtman 
Wat ons betreft hoort Chris Houtman, de recente winnaar van de Hebban Thriller Clubprijs, ook in dit rijtje thuis met zijn boeken Akte van berouw en Het negende gebod. Hij studeerde theologie in Amsterdam en vindt zijn inspiratie voor zijn boeken voor een groot deel in de rooms-katholieke kerk. Houtman deed zijn uitgeverij Karakter zelf de suggestie zijn debuut te vergelijken met Conclaaf van Robert Harris. Hij zegt in een interview hier op de site dat de vergelijking louter genrematig is, niet qua succes of bewezen kwaliteit. Zou hij bewust de vergelijking met Dan Brown willen vermijden? Dat moeten we hem maar eens vragen als we hem interviewen als winnaar van de Clubprijs.

Worden de auteurs beter van de vergelijking met Brown?

In eerste instantie is het antwoord jazeker! Dan Brown heeft zo'n grote schare fans dat een vergelijking vast en zeker meer verkochte boeken oplevert. Het boek wordt meer onder de aandacht gebracht tussen de vele boeken die worden uitgebracht.

In tweede instantie misschien wel niet. Als je recensies leest op Hebban, maar bijvoorbeeld ook in de jaarlijkse VN Detective- en Thrillergids, dan lijkt het wel alsof de auteurs die deze historische en/of wetenschappelijke thrillers schrijven, eigenlijk betere plots hebben dan 'de meester'. 

Wat vinden de auteurs er zelf van?

Op de Facebookpagina van Bookspot vind je een reactie van Jeroen Windmeijer. Allereerst vindt hij het een eer om te worden vergeleken met Dan Brown, omdat hij grote bewondering voor hem heeft. Hij schrijft ontzettend knap en er staat geen zin te veel in het boek, alle woorden staan in dienst van het plot. Zie hier het volledige filmpje. Wel heeft hij geprobeerd om de vergelijking een beetje los te laten. Zeker nadat ook Vrij Nederland hem met Brown vergeleek, maar ook schreef dat hij meer respect toont voor godsdienst en religie. 

Dit bevestigt wat we al aanhaalden: de vergelijking is prettig, maar als je zelf naam gaat maken en eigenlijk beter wordt bevonden... 

Verder zijn er geen reacties te vinden, maar we gaan het Chris Houtman zeker vragen!

Mening Joyce 
Ik heb de laatste twee boeken van Dan Brown links laten liggen, ik vind zijn boeken een beetje eenheidsworst worden, het trekt me niet meer. De boeken krijgen met een andere stad of land weliswaar een nieuwe setting, maar verder volgen de verhalen min of meer hetzelfde patroon. Zijn beste boek blijft wat mij betreft nog steeds zijn eerste, Het Bernini mysterie. Daarentegen geniet ik van de boeken van de lookalikes Han Thomas en Chris Houtman. Ja, je kunt ze zeker vergelijken qua thema, maar het is anders, verfrissend en wat mij betreft beter. De boeken van Jeroen Windmeijer ga ik zeker nog een keer lezen als ik een rustig momentje heb. Ik ben erg nieuwsgierig, vooral ook omdat de boeken zich naast de deur afspelen, in Leiden.

Nu ben ik benieuwd naar jullie mening. Als er een vergelijking wordt gemaakt met een andere auteur, ga je het boek dan sneller lezen? Wat wil jij kwijt over de lookalikes? Laat het ons hieronder weten. 

Joyce