Dit is het Boekenjaar 2021 van Martijn
Wat is je belangrijkste moment van 2021 op boekengebied?
Er waren meerdere gave boekenmomenten dit jaar. Zo heb ik als schrijfwedstrijdencoördinator van Hebban de eerste Zilveren Strop schrijfwedstrijd begeleid en was ik bij de uitreiking van de Thrillerprijzen in Bibliotheek Utrecht. Ook loopt de Harland Awards schrijfwedstrijd van 2021 op dit moment en stromen de voorselectiebeoordelingen binnen momenteel. Hopelijk mogen we ook die prijs uitreiken in de Utrechtse bibliotheek op 19 februari (ijs en corona dienende).
Verder hebben we met African Literary Agency een two book deal gesloten voor de Nigeriaanse sciencefiction- en fantasyauteur Wole Talabi met DAW books. Ik heb meegelezen met de manuscripten en we hebben veel gebrainstormd over de aanpak en uitwerking. Deze maand heeft hij de eerste van de twee boeken opgeleverd (een uitwerking van het geweldige verhaal 'I, Shigidi'). Eind 2022, begin 2023 in de boekhandel, verwacht ik.
Daarnaast heb ik mijn eigen manuscript – Doornen van de lente, een fantasyverhaal, spelend in de magische 12e eeuw op een wierde in Oost-Groningen – afgeschreven én meerdere keren herschreven. Na feedback van redacteur Sarah de Waard en mijn agent Bieke van Aggelen én bovendien uitgebreide redactie van Sarah, ligt de zesde versie nu klaar om aangeboden te worden aan uitgevers. Spannend!
Maar het absoluut belangrijkste boekenmoment van 2021 was voor mij toch het uitdenken, voorbereiden, pitchen en verkocht krijgen van De komeet, samen met collega-auteur en initiatiefnemer Vamba Sherif. We hebben het boekvoorstel naar twee uitgevers gestuurd en die waren beide enthousiast. We hebben voor uitgeverij De Geus gekozen en inmiddels zijn we al een heel eind op weg met het vullen van het boek. De komeet heeft als ondertitel 'Speculatieve verhalen voor een nieuw Nederland' en er staan verhalen in van Nederlandstalige auteurs uit allerlei groepen in onze multiculturele samenleving. Het is een spannend project, zeker ook omdat ik me als witte man van middelbare leeftijd bemoei met het gevoelige onderwerp van diversiteit in de literatuur. Natuurlijk is er een duidelijke connectie: ik ben liefhebber en promotor van het fantastische genre en het viel me al jaren op dat dat in Nederland een vrijwel uitsluitend witte aangelegenheid is. Tijdens het festival Other Futures heb ik Vamba ontmoet en we spraken over die constatering. Dat leverde een artikel hier op Hebban op: Op zoek naar diversiteit in het speculatieve genre en ook het plan voor een bundel. Het wordt een fantastisch boek en we gaan het in mei 2022 uitgebreid presenteren.
Heb je je Reading Challenge gehaald?
We hebben nog even, toch?! Ik heb best veel gelezen dit jaar, maar heb lang niet alles af kunnen vinken, omdat er vrij veel manuscripten tussen zaten, zowel van Afrikaanse auteurs, als van Nederlandse (waaronder die van mezelf). Wie weet kan ik die in de aankomende jaren alsnog aankruisen op mijn Challenge. Ondanks dat hoop ik in de buurt van de 100% te komen. Op mijn verjaardag kreeg ik van mijn geliefde Debbie de graphic novel Starman over de opkomst en ondergang van het rockfenomeen Ziggy Stardust, het alterego van David Bowie. Met de verschillende Ziggy-albums op de achtergrond heb ik dat boek in een paar uur uitgelezen. Echt gaaf gedaan door Reinhard Kleist, zeker een aanrader voor elke Bowie-fan.
Verder ben ik nog bezig in Leviathan Falls van James S.A. Corey; een klepper, maar gaaf en spannend, dus daar schiet ik doorheen (relatief gezien dan). Omarm de chaos van Jan Rotmans gaat minder snel (want non-fictie op een terrein waar ik niet veel van weet), maar die lukt ook zeker nog. En dan ben ik er bijna, dus met de relatieve rust van de feestdagen voor de boeg houd ik goede hoop.
Welk boek dat je in 2021 las is jouw boek van het jaar?
Ik gaf twee boeken vijf sterren dit jaar, namelijk This Is How You Lose the Time War van Amal El-Mohtar en Max Gladstone en The Ministry for the Future van Kim Stanley Robinson. Time War is een prachtige novelle over twee geheim agenten die elkaar door alle tijden heen bestrijden. Geschreven in briefvorm. Origineel, prachtig geschreven en echt een geweldig verhaal. Toch is The Ministry mijn boek van het jaar, vooral om de boodschap die het overbrengt: de klimaatcrisis wordt nog veel erger, maar er zijn mogelijkheden om er uit te komen. Het is niet een dystopisch of apocalyptisch boek, al gaat er heel veel mis, het belicht heel veel verschillende aspecten en brengt die rauw en heftig in beeld. De opening van het boek is hartverscheurend en maakt de crisis heel menselijk en gruwelijk duidelijk. Eigenlijk zouden politici en beleidsmakers dit boek verplicht moeten lezen, zodat ze eindelijk eens los komen van de waan van de dag en gaan werken aan wat écht noodzakelijk is voor de toekomst. Het 'Ministry for the Future' zou echt moeten bestaan.
Wat zei jouw jaarhoroscoop en is er iets van uitgekomen?
Ik heb inderdaad best veel gedaan om lezers te motiveren, onder andere met het aanraden van eigen favorieten. Er is niet veel terecht gekomen van recensies schrijven. Niet omdat ik geen mening heb, maar omdat er zoveel andere dingen te doen waren. En daarom klopt deze voorspelling zeker: 'Na dit veelbewogen jaar vol inspiratie, zowel in uitgedeelde als ontvangen vorm, ben je toe aan rust.' De laatste weken van het jaar dus nog even lekker lezen, lekker zelf schrijven en proberen op te laden voor het nieuwe jaar!
Met welk boek ga je 2022 in?
Dat is een goede vraag ... ik heb nog zo veel boeken liggen en ik weet niet welke ik in de laatste weken van 2021 nog ga tackelen ... De kans is in elk geval heel groot dat het een fantastisch boek wordt!
Naar welk boek kijk je uit in leesjaar 2022?
Vroeger riep ik hier altijd The Winds of Winter van George R.R. Martin, maar die hoop lijkt me ijdel. Daarnaast is Leviathan Falls, waar ik enorm naar uitkeek, net uitgekomen en ben ik al op een kwart. Ik ben een notoire serie-niet-uitlezer, dus bij veel van de series die ik gaaf vind, zit ik ergens halverwege vast, daar zou het er één van kunnen zijn. Of misschien een klassieker die ik ooit nog wil lezen! We zullen het zien op 1 januari 2022 (wat een raar jaartal, ooit vond ik 2000 eindeloos ver weg en sciencefictionachtig klinken ... Ik ben echt oud ...).
Hoe ziet jouw Hebban Reading Challenge 2022 eruit?
Mijn voornemen is een paar jaar lang een boek per week geweest, maar dat heb ik nooit gehaald. Nu probeer ik de helft en als ik de manuscripten meetel, dan red ik dat ook wel. Ik trek mijn eigen plan, ondanks de Challenge checklist en de inspirerende artikelen die mijn collega's naar aanleiding daarvan schrijven. Het zal dus een mengsel van sciencefiction, fantasy, historisch en non-fictie worden, wellicht aangevuld met een Hebban-projectje hier en daar (zoals Lees eens wat anders in 2021, waarvoor ik Oeroeg van Hella Haasse las).
