Tien vragen aan Literatour-auteur Wilma Geldof

Dit interview is al eerder verschenen voor Literatour 2022-2023

Wilma Geldof is fulltime schrijver en schrijfdocent. Met haar Young Adult-roman Elke dag een druppel gif won ze in 2015 de Thea Beckmanprijs. In 2016 verscheen haar prachtige jeugdroman Ollie en het kronkeldier, die genomineerd was voor de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen.

Foto: © Rebecca Nainggolan

Wat is je mooiste jeugdherinnering als het om lezen gaat?

Helaas heb ik geen schitterende jeugdherinneringen aan lezen. Van de Zondagschool kreeg ik christelijke boekjes waar ik weinig aan vond en in de bibliotheek was geen bibliothecaris die mij mooie boeken hielp zoeken. Daardoor las ik bijvoorbeeld detectives terwijl dat – toen al – niet mijn genre was. Toch las ik graag: de boeken van Enid Blython en Irmgard Smits: die gingen over meisjes van mijn leeftijd. Maar mijn liefde voor lezen vatte pas vlam toen ik al een jaar of achttien was en de boeken van Hannes Meinkema ontdekte. Zij verwoordde gevoelens waarvan ik niet eens besefte dat ik ze had. Door haar boeken leerde ik mijzelf beter kennen.

Wat vind jij het leukste aan een schoolbezoek en het ontmoeten van jonge lezers?

Wat ik het leukste vind, is als jongeren durven vragen wat ze echt willen weten. Dat kunnen heel persoonlijke vragen zijn en dat mag! Vragen waar ik vaak even over moet nadenken (en soms pas de volgende dag het werkelijke antwoord op weet). Vragen ook waardoor ik de leerling echt zie. Dat vind ik bijzonder en mooi – als er oprecht contact ontstaat.

Welk advies zou je jongeren willen geven die zelf graag willen schrijven?

Ga schrijven, schrijven, schrijven. Train je schrijfspieren, en sta jezelf toe om ook rotzooit te produceren. Ga lezen, veel lezen. En ga leren: volg een cursus of lees over schrijven want schrijven is een vak, er valt veel over te leren. Verwacht niet dat je eerste verhaal meteen een groot succes zal zijn. Maar ga door: als je het wil, kun je heel veel.

Welke leestip zou je jongeren willen geven die het liefst niet lezen?

Als je niet van lezen houdt, is de kans groot dat je boeken leest die je niet bevallen. Omdat je niet weet hoe je een boek dat goed is voor jou moet zoeken. Dat je van voetballen houdt, betekent niet dat je een boek daarover per se leuk vindt. Doordat ik veel lees, kan ik vrij snel zien of een boek iets voor mij is. Boeken geschreven vanuit een 'alwetende verteller': daar hou ik bijvoorbeeld meestal niet zo van en dat weet ik bij de eerste alinea al. Ook zie ik in de eerste alinea vaak al of de stijl me aanspreekt. Verder hou ik van dialogen. Boeken met weinig dialoog (dat kun je in één oogopslag aan de 'bladspiegel' zien) lees ik minder graag. Dus tja: probeer te ontdekken waar jij van houdt. Let niet alleen op het onderwerp. En ook niet alleen op de dikte van een boek. (Het meisje met de vlechtjes lijkt dikker dan het is: de afstand tussen de regels is best groot.) Er zijn zoveel boeken: het is zonder door te lezen in een boek dat je verschrikkelijk vindt.

Wat heeft bij jou goed geholpen als tiener om de liefde voor lezen aan te wakkeren?

Het boek vinden dat ik toen nodig had! Het boek waardoor ik ontdekte wat in mij leefde.

Welke boekverfilming is volgens jou goed gelukt en waarom?

Été 85 van Francois Ozon is de verfilming van Je moet dansen op mijn graf van Aidan Chaimbers. Een prachtige verfilming! David, op wie Alexis waanzinnig verliefd wordt, is zo mooi, authentiek, krachtig en overtuigend. Als zeventienjarige zou ik ook helemaal voor hem vallen. Onontkoombaar. Ik kon me dus goed verplaatsen in Alexis en me totaal verliezen in de film. Dat kan ik alleen bij echt goede films. (Doordat ik schrijver ben, kijk ik ook nogal technisch: hoe wordt het verhaal verteld? Dat soort vragen, dat gaat vanzelf helaas. Maar niet bij deze film!)

Lees je eerst het boek of kijk je eerst de film?

Zoals het toevallig uitkomt. Bij Tirza zag ik eerst de film (van Rudolf van den Berg) en daarna las ik het boek van Arnon Grunberg. Het boek zit best ingewikkeld in elkaar: met lange flashbacks en ín die flash-backs ook weer flashbacks. Omdat ik het verhaal al kende, vond ik dat niet lastig. Anders misschien wel. Als schrijver vond ik het heel interessant om die structuur te doorgronden. Dus de schrijver in mij zegt: eerst de film kijken is ook fijn.

Kun je leven van het schrijven, of doe je er nog iets naast?

Van de royalties kan ik helaas niet leven. Dat is de schuld van jongeren die te weinig lezen, haha. Wat dat betreft, kun je beter schrijven voor jonge kinderen of voor volwassenen. Maar ja, ik hou nu eenmaal van hoofdpersonen die jongvolwassen zijn. Naast het schrijven geef ik schrijfles (cursussen creatief schrijven), doe ik manuscriptbeoordelingen en bezoek ik scholen.

Heb je volgens jou een opleiding nodig om schrijver te kunnen worden en waarom wel of niet?

Ik wil niet zeggen dat iedereen dat per se nodig heeft, maar een opleiding, een cursus of het lezen van boeken over schrijven helpen je wel verder. Mijn eerste acht boeken schreef ik zonder veel kennis en achteraf vind ik dat erg jammer. Ik zie het nu als goede eerste versies, maar ik had er meer kunnen uithalen. Dat wist ik toen niet. Je weet niet wat je niet weet.

Hoe zie jij de toekomst van het boek voor jongeren?

Lastige vraag! Ik begrijp heel goed dat jongeren minder aan lezen toekomen dan vroeger. Het boek lijkt op zijn retour, maar ik denk dat lezen je iets kan geven wat je in geen enkele andere kunstvorm vindt. Je kunt in het hoofd van een ander kijken en dat is zo waardevol! Verhalen kunnen je helpen en/of inspireren in het verhaal van je eigen leven. Ik denk (en hoop) daarom dat boeken, ook boeken voor jongeren, altijd belangrijk zullen blijven.