Wat als de pest in de 14e eeuw niet een derde van de Europese bevolking had gedood, maar 90 procent? Wat als niet de Spanjaarden naar Zuid-Amerika waren getrokken, maar de Inca's naar Spanje? Wat als de nazi's de Tweede Wereldoorlog had gewonnen? Alternatieve geschiedenissen komen in allerlei genres voor: thrillers, literatuur, sciencefiction en zelfs fictieve non-fictie.

'Wat als?' is de basisvraag van het subgenre 'alternatieve geschiedenis' (en soms de alternatieve toekomst die daaruit voortkomt). Het loopt door diverse genres heen en het wordt ook wel 'uchronie' of 'counterfactual' genoemd. In sommige alternatieve geschiedenissen speelt een fantastisch element een rol - waardoor het onder de sciencefiction of fantasy valt - maar dat is zeker geen vereiste. Waar zo'n boek precies ingedeeld wordt, leidt nog wel eens tot gedoe en zelfs ruzie. Ian McEwan gaf aanvankelijk de indruk dat hij niet gediend was van de term sciencefiction voor zijn roman Machines zoals ik. Later kwam hij daar  op terug, maar het is een mooi voorbeeld van hoe gevoelig het juiste etiket voor een counterfactual verhaal ligt.

Lees verder onder de knop.