Hebban recensie
gefrustreerde reprimande tegen het kapitalisme
21 maart 2015
De makers van Loesje zijn terug met een nieuw project: De Ragebol. Geheel in de trend van het herintroduceren van in onbruik geraakte (ouderwetse) woorden. Een 'ra·ge·bol (de; m; meervoud: ragebollen)' is volgens Van Dale een ‘halvebolvormige borstel aan een lange stok’ oftewel een wc-borstel.
Op www.deragebol.nu worden elke week teksten geplaatst, kun je columns lezen en de agenda bekijken. Er is een 'Opruim top 7' te vinden, informatie over de actie en over hoe het anders kan. Leidraad van project De Ragebol is het boek Flikker de hele bliksemse boel maar door het keukenraam, waarin korte metten wordt gemaakt van de maatschappij in huidige vorm. In uiteenlopende teksten wordt geïmpliceerd dat het kapitalisme tegenwoordig meer kwaad doet dan goed.
In dit boek is niets meer over van die lieflijke, inspirerende tone of voice van Loesje. Die heeft plaatsgemaakt voor een gefrustreerde reprimande tegen het kapitalisme. Er worden verschillende situaties aangehaald, van het veranderende journalistieke landschap tot de afluisterpraktijken van de NSA. Jammer is dat de stukken in het boek niet op elkaar aansluiten en geen duidelijk doel hebben. Hoewel op de cover staat dat het boek door ‘de bedenkers van Loesje’ is geschreven en dus door meerdere personen, lijkt het alsof je maar één persoon volgt: Sjaak. En dan komt er heel plots ineens een tekst waarin een andere naam voorkomt en de lezer de draad kwijt raakt. Volgde hij niet het verhaal van Sjaak die zijn huis opruimt en ondertussen zijn blik op de wereld deelt? Alsof dat nog niet genoeg verwarring is, wordt pas op driekwart van het boek de hypothese en kernvraag gegeven:
"Is het kapitalisme nog productief of moeten we omkijken naar een ander vervoermiddel?"
Tussen de flarden aan kritiek over de kapitalistische samenleving door volgen we dus Sjaak. Hij start een GOA, een Grote Opruim Actie. Hij ruimt zijn huis, tuin en tuinhuisje op, flikkert een hoop door het spreekwoordelijke keukenraam. Heeft niets meer nodig. Zelfs geen bronnen. Daar is waar het gaat schuren: de Ragebollen speculeren een hoop en vergeten zich daarbij te beroepen op plausibele bronvermelding. Een paar keer wordt het CBS als bronvermelding opgegeven voor cijfers en tabellen die zonder probleem overgeslagen kunnen worden. Verder worden Naomi Klein en Joris Luyendijk aangehaald.
Wat ze bij Loesje zo goed deden – de boodschap afstemmen op hun publiek – kon hier niet méér fout gaan. In dit boek lijkt de tone of voice in geen mogelijkheid afgestemd op de inhoud. Humor kan bij zo’n zwaar onderwerp een krachtig middel zijn om de stof op een entertainende manier over te brengen, mits goed gebruikt. Hier wordt de plank volledig misgeslagen. Humor vormt naast speculatieve kritieken een grote rol in het boek, maar die wekt eerder irritatie op dan een glim- of schaterlach.
Op www.deragebol.nu worden elke week teksten geplaatst, kun je columns lezen en de agenda bekijken. Er is een 'Opruim top 7' te vinden, informatie over de actie en over hoe het anders kan. Leidraad van project De Ragebol is het boek Flikker de hele bliksemse boel maar door het keukenraam, waarin korte metten wordt gemaakt van de maatschappij in huidige vorm. In uiteenlopende teksten wordt geïmpliceerd dat het kapitalisme tegenwoordig meer kwaad doet dan goed.
In dit boek is niets meer over van die lieflijke, inspirerende tone of voice van Loesje. Die heeft plaatsgemaakt voor een gefrustreerde reprimande tegen het kapitalisme. Er worden verschillende situaties aangehaald, van het veranderende journalistieke landschap tot de afluisterpraktijken van de NSA. Jammer is dat de stukken in het boek niet op elkaar aansluiten en geen duidelijk doel hebben. Hoewel op de cover staat dat het boek door ‘de bedenkers van Loesje’ is geschreven en dus door meerdere personen, lijkt het alsof je maar één persoon volgt: Sjaak. En dan komt er heel plots ineens een tekst waarin een andere naam voorkomt en de lezer de draad kwijt raakt. Volgde hij niet het verhaal van Sjaak die zijn huis opruimt en ondertussen zijn blik op de wereld deelt? Alsof dat nog niet genoeg verwarring is, wordt pas op driekwart van het boek de hypothese en kernvraag gegeven:
"Is het kapitalisme nog productief of moeten we omkijken naar een ander vervoermiddel?"
Tussen de flarden aan kritiek over de kapitalistische samenleving door volgen we dus Sjaak. Hij start een GOA, een Grote Opruim Actie. Hij ruimt zijn huis, tuin en tuinhuisje op, flikkert een hoop door het spreekwoordelijke keukenraam. Heeft niets meer nodig. Zelfs geen bronnen. Daar is waar het gaat schuren: de Ragebollen speculeren een hoop en vergeten zich daarbij te beroepen op plausibele bronvermelding. Een paar keer wordt het CBS als bronvermelding opgegeven voor cijfers en tabellen die zonder probleem overgeslagen kunnen worden. Verder worden Naomi Klein en Joris Luyendijk aangehaald.
Wat ze bij Loesje zo goed deden – de boodschap afstemmen op hun publiek – kon hier niet méér fout gaan. In dit boek lijkt de tone of voice in geen mogelijkheid afgestemd op de inhoud. Humor kan bij zo’n zwaar onderwerp een krachtig middel zijn om de stof op een entertainende manier over te brengen, mits goed gebruikt. Hier wordt de plank volledig misgeslagen. Humor vormt naast speculatieve kritieken een grote rol in het boek, maar die wekt eerder irritatie op dan een glim- of schaterlach.
3
1
Reageer op deze recensie
