Onmacht

Je kan een boek over kindermishandeling schrijven en daarin elk goor detail tot in de puntjes uit de doeken doen. Je kan een boek over kindermishandeling schrijven en daarmee de aandelen bij Kleenex de hoogte in stuwen.
Je kan echter ook een boek over kindermishandeling schrijven zoals Alexandre Seurat dat doet: koel, afstandelijk, zakelijk. Resultaat: de lezer krijgt drie keer zoveel kippenvel als in het eerste geval en de zakdoekenvoorraad blijft ook niet gespaard.
Het verhaal: als bekend wordt dat de achtjarige Diana vermist wordt, weet haar vroegere lerares meteen dat het te laat is, dat het ergste wat kon gebeuren ook gebeurd is. Ze weet namelijk dat Diana jarenlang door haar ouders mishandeld werd. Zij was een van de mensen die zich het lot van Diana aantrok en het meisje probeerde te beschermen.
Wat volgt is een bijna zakelijke beschrijving van hoe het Diana vergaan is van de dag dat ze geboren werd tot ze op achtjarige leeftijd verdween. Geen hartverscheurende taferelen. Seurat vertelt het verhaal vanuit het standpunt van alle mensen die Diana gekend hebben, alsof ze verslag uitbrengen op het politiekantoor. Hoe afstandelijker het verhaal lijkt, hoe dieper het onder de huid kruipt. Dat is precies wat Het onhandige kind zo’n sterk boek maakt. Hij zoekt geen sensatie, maar het verhaal komt dubbel zo sterk binnen.
Het boek blijft hangen. Je vraagt je af wat er nu in godsnaam misgelopen is. Je kan niet zeggen dat iedereen zijn kop in het zand gestoken heeft. Je kan niet zeggen dat niemand zijn verantwoordelijkheid opgenomen heeft. Je kan wel zeggen dat bureaucratie de boel vertraagd heeft. Je kan ook zeggen dat sommige mensen er met een gemakkelijk excuus vanaf proberen te komen. Je kan zeker zeggen dat de ouders heel gewiekst waren in het omzeilen van alle verdenkingen. Uitgekookt is een woord dat hier zeker op zijn plaats is.
Het gevoel dat overblijft: onmacht. Je voelt de onmacht van de mensen die echt willen helpen. Je voelt de onmacht van Diana om hulp te zoeken en te aanvaarden. Je voelt de onmacht van haar familie om de juiste beslissingen te nemen en kant te kiezen. Je voelt de onmacht bij jezelf om alles en iedereen te begrijpen. En je voelt bovenal de onmacht als je bedenkt dat dit verhaal geen fictie is. Je hoopt dat je dezelfde onmacht niet zal moeten voelen mocht je ooit zelf met zo’n situatie geconfronteerd worden.