Het heelal in zijn ogen

Na het enorme succes van het literaire debuut van Jaap Robben (1984), Birk, zijn de verwachtingen voor zijn tweede roman, Zomervacht hoog. Gaat ook dit boek vertaald worden en prijzen in de wacht slepen? Na acht weken in de CPNB top 60 te hebben gestaan lijkt Zomervacht in ieder geval al een succes te zijn.

Naast romans schrijft Robben ook prentenboeken en poëzie. Dat hij zich goed kan inleven in de gedachten van een kind liet hij in Birk al zien, en nu in Zomervacht weer. We kruipen in het hoofd van de 13-jarige Brian, die bij zijn vader op een trailerpark woont. Zijn ouders zijn gescheiden en zijn geestelijk en fysiek gehandicapte broer Lucien woont in een instelling waar hij de zorg krijgt die hij nodig heeft. Als de zorginstelling waar Lucien verblijft gaat verbouwen, moet hij tijdelijk ergens anders verblijven. De moeder van Brian is op huwelijksreis met haar nieuwe liefde, en als de vader van Brian hoort dat er een vergoeding vastzit aan de verzorging van Lucien, besluit hij dat deze voor de zomer wel bij hen op het trailerpark kan komen wonen. Zonder overleg wordt Brian opgezadeld met de zorg voor zijn broer. Dit doet hij met liefde en overgave, maar ook met de naïviteit die je van een 13-jarige jongen kunt verwachten.

Zo vergeet Brian om Lucien zijn medicijnen te geven, en herinnert zich dan dat Lucien deze medicijnen niet altijd gekregen heeft. Waar zijn ze eigenlijk goed voor? Door middel van flashbacks komen we erachter hoe het zorgen voor Lucien het gezin langzaamaan uit elkaar dreef. Tegelijkertijd zien we hoe Brian en Lucien steeds dichter naar elkaar toe groeien, ondanks de totaal verschillende belevingswerelden. Wat Lucien meekrijgt en begrijpt weten we niet, maar hoe meer tijd Brian met hem doorbrengt, hoe meer herkenning we bij Lucien zien. De aandacht van Brian doet hem duidelijk goed.

Uiteindelijk zien we Lucien weer terug in de zorginstelling. Brian gaat hem hier opzoeken, ook al mag hij niet naar binnen: ‘Ik buig iets door mijn knieën, druk mijn neus tegen de ruit en lik over het glas. Hij glimlacht en begint zacht te wiebelen. Het is er nog. Lucien heeft het heelal nog in zijn ogen.’ Deze zin toont meteen de kracht van de schrijfwijze van Jaap Robben. In Zomervacht komen zijn talenten als poëzie én als kinderboekenschrijver samen in een ontroerend verhaal over onvoorwaardelijke liefde tussen twee broers.