Zeer goed opgebouwd

De tekst op de achterflap van dit boek intrigeerde me enorm. Wat kan erin ’s hemelsnaam gebeuren in een goedzittende prille relatie waardoor alles zo uit de hand loopt? Dat is de vraag die blijft spoken als ik begin te lezen en direct midden in het verhaal getrokken word.

Jij alleen
Paul werkt als bewaker in de metro van Stockholm. Jaren na het verlies van zijn vrouw is hij eindelijk opnieuw klaar voor de liefde. Ook Iris, freelance designer, heeft genoeg van haar eenzaamheid. Dan ontmoet ze Paul. Hij is bijzonder aantrekkelijk en lijkt precies te weten wat ze nodig heeft. Ze brengen steeds meer tijd samen door tot ze alleen nog maar oog hebben voor elkaar. Iris' wereldje wordt wel erg klein en haar vrienden vragen zich af of alles wel zo goed gaat als ze beweert. Terecht. Iris en Paul stevenen regelrecht af op een ramp...

' Jij alleen'. Deze titel geeft wel een soort benauwend gevoel. Het klinkt al niet erg gezond en natuurlijk ligt daar al de crux van het verhaal.
De meestal korte hoofdstukken zijn afwisselend vanuit Paul en Iris geschreven, waarin Paul in de ik-vorm voornamelijk terugkijkt op de afgelopen periode. In de eerste zin van het boek wordt hij wakker in een ziekenhuis en mist een been. Hij ligt er kennelijk al maanden en alleen zijn moeder bezoekt hem. Dit wekt direct bevreemding en nieuwsgierigheid, want nogmaals: wat kan er in ’s hemelsnaam zo fout zijn gegaan?
De stukken over Iris zijn chronologisch vanuit het heden geschreven. Ze komt over als een beetje wanhopige, lichtelijk aan social media verslaafde dertiger die na een mislukte relatie op zoek naar een nieuwe man en die onverwacht vindt.

Schulman schrijft heel gedetailleerd. Gesprekken, ook de digitale, de appjes, bijna woordelijk geeft ze weer wat mensen zeggen, de meest kleine gebaren worden meegenomen in de tekst. Ook laat ze uitgebreid, bijna echt, voelen wat fantoompijn is na een amputatie, op zeer plastische wijze doet ze uit de doeken wat er precies gebeurt met iemand die moet gaan leren leven met een prothese.
Maar ergens in het boek, als het voor mijn gevoel echt nog alle kanten op kan met de verhaallijnen, komt een zacht dwingende, niet te negeren vraag naar boven: is er een slachtoffer en een dader? En zo ja, wie dan? Want er klopt duidelijk iets helemaal niet.
Wat er over zowel Pauls als Iris’ verleden naar boven komt, is ook niet bepaald rustgevend. Het zorgt voor een sluimerend vermoeden dat langzaam vastere vormen aanneemt.

Het verhaal is zeer knap opgebouwd. Hier en daar zet Schulman een klein luikje heel even op een kier naar een schijnbaar fatale gebeurtenis die nog moet komen. Het slot is misschien niet heel onverwacht, maar wel beangstigend en griezelig. Ik wil er niet aan denken dat er mensen bestaan die doen wat ze doen zonder het besef dat het niet klopt. ‘Jij alleen’, en dan met zichzelf als centrum van het universum.

Het boek heeft een grote spanningsboog, van pagina 1 tot het eind en Ninni Schulman weet die buitengewoon goed vast te houden. Mijn enige frons betreft het plotselinge einde. Ineens was het klaar en uit. Daar had misschien wat meer ingezeten.

Voor mij is dit de eerste kennismaking met deze Zweedse schrijfster. Laat ze vooral met nog meer boeken komen!