Robots met een hart

Het boomhuis in het bos is het derde boek van TJ Klune (1982) dat in het Nederlands verscheen. Eerder hebben we al kennis met deze auteur kunnen maken door Het gefluister achter de deur en Het weeshuis in de azuurblauwe zee. Vooral dat laatste boek werd een grote hit onder jongeren omdat het massaal gedeeld werd op social media. Zijn derde boek werd vertaald door Anneke Bok, die ook zijn twee eerdere boeken mee vertaalde.

De menselijke Victor Lawson woont met zijn vader en twee huisgenoten in een afgelegen boomhuis in het bos. Ze vormen een bijzonder gezin. Vader Giovanni is een androïde, zuster Ratched een behulpzame maar ook sadistische verpleegrobot en Rambo zorgt er als robotstofzuiger voor dat alles spik en span blijft. Op een dag vinden Victor, zuster Ratched en Rambo op een van hun struintochten een afgedankte androïde op de nabijgelegen schroothoop. Deze geeft nog tekenen van leven en ze besluiten Hap, zoals ze hem noemen, mee te nemen naar huis om hem daar verder op te lappen. Dan blijken Giovanni en Hap echter een gedeeld verleden te hebben en dit heeft grote gevolgen voor het ooit zo rustige leventje in het boomhuis.

De boeken van Klune vallen onder de brede noemer van het fantasy genre en worden gekenmerkt door LGBTIQ+ personages. Vooral onder jongeren doen zijn boeken het goed. Zijn vlotte maar niet kinderachtige schrijfstijl is prettig te lezen. In dit boek valt vooral de humor van met name zuster Ratched en Rambo op. De twee laten geen moment onbenut om elkaar af te kammen maar ze kunnen ook zeker niet zonder elkaar. Dit resulteert in vele grappige en hilarische scenes.

‘Zijn we verdwaald? Vroeg Rambo angstig
Natuurlijk niet, zei zuster Ratched. Ik weet precies waar we zijn.
O. Waar zijn we dan?
In het bos.
Pfjoe, zei Rambo. Ik was even bang dat we verdwaald waren.’

Wat ook opvalt, en dat is helaas een wat minder puntje, is de grote gelijkenis met een aantal andere verhalen uit de fantasyhoek. Als Hap eenmaal onderdeel is geworden van de boomhuisfamilie is het wachten natuurlijk op de Grote Verandering, die er ook komt. Giovanni blijkt een gevluchte androïde en door de komst van Hap weet de Overheid hem weer op te sporen. Giovanni wordt gevangen en meegenomen naar de Stad van de Elektrische dromen, een plaats die iedereen meteen zal herkennen, al ben je er waarschijnlijk nog nooit geweest. Victor en zijn drie kompanen besluiten hem te gaan bevrijden. Wat volgt is een avontuurlijke reis die nog het best kan worden omschreven als De Donkere Toren (Stephen King) meets The wizard of Oz. Klune moet gedacht hebben dat je beter goed kunt jatten dan slecht zelf kunt bedenken. Naast het gegeven van het oplappen van robots met houten onderdelen (Pinokkio) wordt dit echter iets te veel van het goede.

Maar gelukkig weet de auteur er wel voor te zorgen dat de lezers zowel de mens Victor als de robots in hun hart sluiten. Hij geeft ze allemaal herkenbare menselijke trekjes en wel zo dat het ook niet gekunsteld aandoet. Ook laat hij ruimte voor het feit dat iedereen, dus ook robots, verschillend is en dat dit oké is. Het einde van het verhaal zal je niet onberoerd laten als blijkt dat ondanks alles ook robots een hart hebben.