Gemeenschappelijk verleden als milieuactivist

Tess reist met haar twaalfjarige dochter Mia af naar Bretagne nadat haar oude vriendin en surrogaatmoeder Sylvie is overleden. Ze heeft Sylvie na een conflict jaren niet meer gezien. Sylvies overlijden brengt de nodige herinneringen met zich mee, helemaal als Mia een foto van haar vader vindt die ze nooit heeft gekend. Tess wil hem het liefst vergeten, maar haar gedachten gaan terug naar hun eerste ontmoeting toen ze beiden actief waren binnen een groep milieuactivisten in Londen.

De Engelse Clare Clark (1967) studeerde aan het Trinity College van de Universiteit van Cambridge. Ze debuteerde in 2005 met de historische roman The Great Stink, vertaald als De geur van de rivier. Het boek werd genomineerd voor de CWA First Novel Award en de Orange Prize for Fiction, en werd bekroond met de Pendleton May First Novel Award. Daarna volgden nog vijf historische romans. Undercover, vertaald door Frank van der Knoop, is Clarks eerste literaire thriller.

Clark schrijft zonder franje en enigszins afstandelijk. Heden en verleden verweeft ze vaak associatief, waardoor de lezer uitgedaagd wordt om bij de les te blijven. Ze vertelt het verhaal vanuit drie perspectieven, die van Tess, Mia en Dave, de vader van Mia. Tess’ verhaal is daarin de verbindende factor. Via haar leert de lezer Dave kennen, die ze ontmoet als ze zich in 2010 aansluit bij een groep milieuactivisten. Dave is zeer actief binnen de beweging en initieert veel acties, waarbij de Londense politie regelmatig hardhandig moet ingrijpen. Tess raakt zwanger van Dave, en hij zet haar leven op de kop door twee weken voor de geboorte van Mia te verdwijnen. Tess’ conflict met Sylvie had te maken met de dingen die ze wel en niet aan Mia vertelde. Door Sylvies dood en doordat Mia meer vragen over haar vader begint te stellen, raakt Tess in conflict met zichzelf. Door de perspectiefwisselingen en doordat heden en verleden door elkaar heen lopen, krijgt de lezer een beeld van de drie personages, en is hij soms eerder op de hoogte van wat er te gebeuren staat. Met name Mia komt hierdoor goed tot leven. Tess en Dave blijven wat vlak en op afstand.

In het nawoord vertelt de auteur dat dit fictieve boek onder andere gebaseerd is op het verhaal van Mark Stone, het alias van Mark Kennedy. Hij was van 2003 tot 2010 actief als undercoveragent binnen de milieubeweging en onderhield als zodanig contacten met meerdere vrouwen, ondanks dat hij getrouwd was. In 2010 werd hij ontmaskerd. Mooie ingrediënten voor een literaire thriller, zoals de cover belooft. De lezer wordt daarmee behoorlijk op het verkeerde been gezet, want het duurt lang voor het besef indaalt dat het boek geen thriller is. Bovendien komt hij er pas bij het nawoord achter dat dit ook niet de opzet van Clark is geweest bij het schrijven. Dit wil niet zeggen dat er geen spanning in het boek aanwezig is, maar die is van een heel andere orde dan de thrillerliefhebber wenst en bovendien slechts mondjesmaat aanwezig.

Zoals gezegd, valt Undercover van Clare Clark niet binnen het genre thriller. Het schept daardoor verkeerde verwachtingen en zal menig lezer teleurstellen. Dat wil niet zeggen dat deze roman een slecht boek is. De intentie van de auteur is duidelijk, maar om de lezer te raken hadden de personages toch iets meer diepgang mogen hebben.