Compleet onvoorspelbaar

Met haar debuutthriller De echoman gooide Sam Holland meteen hoge ogen. De Britse studeerde psychologie en is gefascineerd door moordenaars en misdadigers, in die mate dat ze zichzelf een ‘serial killer-nerd’ noemt. Het mag daarom niet verwonderen dat ze in haar boeken telkens opnieuw een nietsontziende en totaal verknipte seriemoordenaar laat opdraven. Zo ook in de De 20, haar nieuwe thriller die door Ingrid Zweedijk naar het Nederlands vertaald werd. Het boek bevat weliswaar een paar verwijzingen naar De echoman, maar is een opzichzelfstaand verhaal.

Hoewel er een kleine rol voorzien is voor Cara Elliott, de toenmalige inspecteur van de politie, is het onderzoek dit keer in handen van ene Adam Bishop. Hij wordt naar een verlaten terrein gestuurd, waar een lijk in verregaande staat van ontbinding aangetroffen werd. Vlakbij het slachtoffer is het cijfer 12 aangebracht, waardoor het vermoeden rijst dat er meer lijken verborgen liggen. Al gauw zijn de slachtoffers 16, 15, 14, 13 opgegraven. De moordenaar lijkt af te tellen, maar waarom? Adam tast in het duister, maar zijn ex Romilly Cole is ervan overtuigd dat de zaak verband houdt met een reeks misdaden vijfentwintig jaar geleden. Niemand hecht enig geloof aan haar uitspraken, de dader van toen zit immers achter de tralies.

De proloog is ijzersterk. Een opeenvolging van korte zinnen zet meteen de sfeer en belooft een meedogenloos verhaal. De auteur heeft ervoor gekozen de gebeurtenissen chronologisch te vertellen, maar laat niet na haar lezers af en toe mee te nemen naar het verleden. In 1995 werden immers vier vrouwen vermoord – de nummers 20 tot en met 17 - en wist een vijfde te ontkomen. Cursief gedrukte stukken tekst bieden een kijkje in het leven en hoofd van de toenmalige dader. En passant komen we te weten waarom Romilly er zo van overtuigd is dat beide moordseries met elkaar te maken hebben en waarom ze al jaren in behandeling is bij een psychiater.

Adam en zijn team hebben niet al te veel tijd om de zaak op te lossen. De moordenaar lijkt zijn tempo op te drijven en hoewel hij sporen achterlaat, is hij de speurders steeds te snel af. De frustratie en vermoeidheid slaan toe, en dat terwijl ze zich geen fouten kunnen permitteren. Hoewel Adam met zichzelf in de knoop zit na zijn scheiding, is hij ontzettend vasthoudend en gaat hij als een pitbull op de zaken af. Zijn collega-speurder en beste vriend Jamie daarentegen is rustiger, waardoor de twee elkaar perfect aanvullen. De relatie met Romilly ligt moeilijker; als ze met zijn drieën de speurtocht tot een goed einde willen brengen, zullen ze toch een manier moeten vinden om samen te werken en elkaar te vertrouwen.

‘Het gezicht is half verdwenen, een en al bloederig vlees met spierwit bot. De donkere gaten van de oogkassen staren omhoog. Korsten rondom, smerig, nat. De ogen gingen er waarschijnlijk als eerste aan.’

De 20 is gruwelijk en het bloed vliegt je om de oren; al snel blijkt dat Holland er geen enkel probleem mee heeft haar personages de meest vreselijke dingen te laten overkomen, zelfs de onderzoekers en hun omgeving komen niet bepaald ongeschonden uit de strijd. Alle geweld wordt uiterst minutieus uit de doeken gedaan, de auteur is ontzettend helder in haar beschrijvingen van martelingen en lijken, de lezer kan plaatsen delict en spannende scènes zo voor zich zien. De vele dialogen dragen net als de korte hoofdstukken bij tot het hoge tempo van het verhaal. De sfeer is heel de tijd dreigend.

Een aantal elementen uit het boek zagen we eerder, met name de cijfers bij de slachtoffers, maar Holland weet haar thriller zo sterk op te bouwen dat dat geen enkele belemmering voor het leesplezier vormt. Ook weet ze geregeld te verrassen, niemand zal kunnen zeggen dat de ontknoping van De 20 voorspelbaar is. De laatste plotontwikkeling komt totaal onverwacht en is wellicht daardoor net iets te veel van het goede.