Chaotisch (ver) dwalen

" Een van de dingen die een mens 's nachts wakker houdt is de drang om in slaap te vallen."

Dat is een zin die kan tellen, en eerlijk gezegd, een zin die nieuwsgierig maakt naar het verloop van het verhaal.
Het debuut van Peter Buurman (1992), "Een goede nachtrust" sleepte een nominatie weg voor de longlist van de Hebbandebuutprijs2020. Of dat terecht is laat ik hier in het midden. De auteur is redacteur bij De Speld en schreef mee aan Zondag met Lubach, #BOOS en de Boterhamshow.

Het verhaal begint wel op een enigszins ludieke manier: dat was een hoopvolle ervaring. Wat dan volgde was echter een aaneenschakeling van absurde situaties, gebeurtenissen en ontmoeting waarin geen enkele leidraad meer te vinden was: chaos.
Tijdens de nacht van 'het winteruur' gaat de lezer op stap met een aantal, op zijn minst gezegd, rare snuiters. De hoofdpersonages, zoek niet naar een naam want die hebben ze niet, zijn een inbreker die ingeschreven is in een bureau voor inbrekers ( je moet toch aan de kost komen) en zijn slachtoffer. Samen met die twee heerschappen (ver)dwalen in de nacht op een zeer lawaaierige scooter: de straat, een shoarmabar, een koffiehuis en de omgeving van een slaapcoach vormen het decor.

Dat elk boek geen bestseller zal worden of een page-turner is, dat is niet zo erg. Maar als dit korte verhaal mij verplicht om regelmatig terug in de tekst te gaan dan moet ik vaststellen dat mijn aandacht en interesse ver zoek waren. Komt daarbij dat de auteur zich vastrijdt in zijn eigen tekst: het is zo chaotisch dat je onmogelijk nog kunt weten wie nu de verteller is of uit welk perspectief een gebeurtenis, een situatie bekeken wordt: goochelen met persoonlijke voornaamwoorden kan dodelijk zijn. Ook het door elkaar haspelen van verschillende tijden wijst op een gebrek aan de nodige zorg voor de publicatie. Ik vraag mij als lezer af hoe een boek in deze vorm op de markt gegooid wordt.
Dan is er ook nog de zeer onzorgvuldige manier waarop omgegaan wordt met de tijd. Het stilzetten van de tijd, een tijdsvacuüm creëeren, het kan, maar opletten daarmee is de boodschap. Ook het tijdsverloop tussen twee gebeurtenissen is vaak niet realistisch.

Als de titel "Een goede nachtrust" letterlijk zo is gekozen dan is het opzet geslaagd: ik viel er bij in slaap. Maar dat kan onmogelijk de bedoeling geweest zijn. Het boek heeft mij, met uitzondering van de eerste bladzijden, nooit kunnen boeien en de auteur slaagde niet om mijn interesse te wekken. Het is een teleurstellende ervarin geworden en ik zou zeggen: werk aan de winkel voor auteur en uitgever.

Ik heb "Een goede nachtrust" van Peter Buurman bekroond met twee** sterren.