Veranderingen: ten goede, ... en ten kwade, ... zorgen voor verkruimeling, ....

De lange periode die er tussen deel vier en deel vijf zit heeft zijn sporen nagelaten. Niet alleen bij de gewaardeerde familie Cazalet, ... maar ook bij de geprezen Elizabeth Jane Howard, ...

INHOUD

Het droevige afscheid van een hoofdpersonage, in het begin van het boek, is een harde binnenkomer. Het is een gebeurtenis met impact, vooral voor de personages die haar het meest nabij waren. Maar hiermee is de trend gezet. Het blijft niet bij dit ene sterfgeval, ... Afscheid nemen is een essentieel onderdeel in “ Veranderingen “.
Ondertussen groeien de kleinkinderen van de Baronie en de Generaal op, terwijl hun ouders , de drie broers, het zeer lastig krijgen. We schrijven medio jaren ‘50 van de vorige eeuw. De Britten zijn uit de as gekropen die WO II hen nagelaten heeft. Er kondigen zich nieuwe, moderne tijden aan. Kunnen zij, ondanks de groeiende concurrentie, het bedrijf rendabel houden? Zijn zij op zakelijk vlak accuraat genoeg om een faillissement af te wenden, ...?
Tijdens een bijeenkomst van de ( bijna ) voltallige familie, ter gelegenheid van Kerstmis, in Home Place, nemen we systematisch afscheid van de Cazalets.
Hoe de toekomst van de familieleden er zal uitzien kan alleen de tijd uitwijzen. Het is een beetje koffiedik kijken maar voor een aantal zullen “ Veranderingen “ ten goede zijn, ... voor anderen ten kwade. Vast staat dat de het uitdijen van de familie zorgt voor ‘ verkruimeling ‘: het bindmiddel is weg en niemand voelt zich geroepen om die taak op zich te nemen, ...

STIJL EN TAALGEBRUIK

Niet alleen voor de familie zijn “ Veranderingen “ onafwendbaar. Ook bij Elizabeth Jane Howard zijn er toch wel wat verschuivingen op te merken.
We kennen de auteur van haar bloemrijke beschrijvingen.. Zonder moeite kan je een voorstelling maken van personages, omgeving en architectuur aan de hand van de beschrijving van Howard. Al vlug was het duidelijk: slechts sporadisch was de échte stijl van de auteur zichtbaar.
Een totale stijlbreuk is het niet geworden, ... maar toch, ...
Ook de structuur was niet meer herkenbaar: zeer veel, te korte, en vaak overbodige hoofdstukjes waren een vreemde vaststelling.
Ook het taalgebruik was enigszins aangepast aan de tijd: taal evolueert en dat is ook merkbaar bij de auteur. Het was soms even wenkbrauwen fronsen om woorden en zinnen te lezen die niet evident zijn voor Elizabeth Jane.
Ook enkele relationele toestanden zorgden toch wel voor wat hilariteit tijdens het lezen, alleen omdat zoiets in de vorige boeken ondenkbaar was, ...
Ook het opvoeren van nieuwe personages aan het eind van het boek was overbodig.
En toen kwam er nog dat lang gerekte, geforceerde hoofdstuk over de familie in Home Place met Kerstmis, ....
Maar wat wel gebleven is: het boek leest, net zoals de vorigen, als een trein, ... eenmaal begonnen is het nog moeilijk om het boek weg te leggen, ... een onvervalste page-turner, .. en dat is een grote verdienste van Howard, ...

BEOORDELING

Dat de vijfdelige boekenreeks een onverdeeld succes werd: dat staat als een paal boven water.
Maar, ... het vijfde deel was niet meer wat de vorige boeken brachten. Waarschijnlijk is de té lange tussenperiode daar de oorzaak van.
Deel vijf kon op geen enkel moment tippen aan de vorige ‘ episodes ‘: er was misschien té weinig te beleven ( oorlogsjaren brachten meer actie in het verhaal ). De indruk was er vaak dat het een ‘ verplicht nummertje ‘ was en dat een aantal hoofdstukjes ‘ page-vullers ‘ waren.
Toch slaagt de auteur er nog in om na vijf boeken de lezer achter te laten met een aantal vraagtekens: wat de toekomst brengt mag je als lezer zelf verzinnen, ... maar niemand heeft een glazen bol, ... dus ook Elizabeth Jane Howard niet.

Howard heeft hier, ... ondanks haar uitschietertje met deel vijf, ... toch een literair meesterwerkje neergezet. Het is misschien overbodig om te zeggen, maar de belevenissen van Britse families is en blijft een interessant thema om te volgen. Zijn zij dan toch zo anders, ...?

Ondanks de mindere punten in “ Veranderingen “ is het boek de moeite waard om te lezen al was het alleen maar om met een gerust gemoed de voltallige reeks af te sluiten.