Een echte Siebelink

Al jaren ben ik een groot fan van Jan Siebelink en ik las (en herlas) al veel van zijn boeken. Knielen op een bed violen en Vera zijn mijn favorieten. Ik was dan ook blij om te horen dat hij het Boekenweekgeschenk voor 2019 zou gaan schrijven, omdat de thema’s die hij kiest om over te schrijven mij erg aanspreken.

Een teleurstelling van Jas van belofte gelukkig dan ook allerminst; het boek is, hoe dun ook, een echte Siebelink. Er komt een schoolsetting in voor, met een docent Frans, en er is sprake van een gelovige vader die voortdurend op pad moet en op een gegeven moment helemaal verdwijnt.

De hoofdpersoon van Jas van belofte heet Arthur Siebrandi. Hij wordt getroffen door een beroerte (evenals Siebelink zelf, nog niet eens zo lang geleden) en kijkt terug op zijn leven. Behalve een zeer gedreven docent (Siebelink heeft zelf ook gewerkt als docent Frans) die nog door is blijven werken lang nadat hij al met de VUT mocht, is Arthur ook een schrijver (!) die worstelt met het op papier zetten van zijn verhaal. Het boek moet gaan over zijn vader, die plotseling verdwenen is, met alleen de achterlating van zijn jas. Bijbelkenners zien hierin meteen een parallel met het Bijbelverhaal waarin de profeet Elia zijn mantel overdraagt aan de profeet Elisa om vervolgens zelf opgenomen te worden in de hemel met een ‘vurige wagen’. Vriend Edwin die Arthur zou helpen met het redigeren van zijn boek, blijkt allerminst een vriend te zijn en zo zijn er tussen de regels door nog veel meer dingen te ontdekken die niet zijn wat ze lijken.

Jas van belofte is een boek dat bol staat van contrasten en uitersten; er is ziekte en gezondheid, leven en dood, een verlangen naar een vader en een verdwenen vader, plezier in het lesgeven en conflicten met collega’s, een overleden dochter en een substituut daarvoor. Talrijke Bijbelse parallellen zijn er te ontdekken en ook wanneer je het boek herleest ontdek je weer nieuwe dingen. Dat niet alles in dezelfde mate uitgewerkt kan worden in dit fraai geschreven boekje spreekt voor zich, het maakt het alleen maar zoveel groter voor de lezer. Je kunt merken dat er over iedere zin en over ieder woord nagedacht, gewikt en gewogen is, niets is namelijk toevallig in dit boek:

“Op de rand van de dakgoot zitten twee eksters. Hun veren glanzen metalig blauw. Ze kijken naar beneden, naar het gele dak van de ambulance.”

Met Jas van belofte schrijft Siebelink misschien wel een ode aan zijn eigen oeuvre, het is het toefje slagroom op een al verrukkelijke appeltaart, een feestje om te lezen. Of er iemand in staat zal zijn om ooit de jas van Siebelink over te nemen valt nog maar zeer te bezien; laten we hopen dat er nog meer moois van de hand van deze geweldige schrijver mag verschijnen.