Historische roman met boeiende personages

Marlies Medema schreef na haar debuut Papieren paradijs opnieuw een mooie historische roman, Lysbeth. Het boek speelt zich af in de zeventiende eeuw, in de tijd waarin remonstranten van Arminius loodrecht tegenover de contraremonstranten van Gomarus staan. Hun onenigheid leidt ook tot politieke onrust in het Amsterdam van de Gouden Eeuw. Hoofdpersonage Lysbeth Philipsdr de Bisschop is een bestaand historisch figuur. Zij komt met haar gezin in een machtsspel terecht.

Het boek begint meteen spannend. Het huis van Lysbeth en haar man Rem (een belangrijke remonstrantenleider) wordt belaagd door een woedende menigte, die het huis plunderen. Lysbeth, Rem en hun twee dochters weten ternauwernood te ontkomen en Rem wordt zelfs enige tijd vermist. De familie De Bisschop is een rijke familie. Rem voert handel en bezit pakhuizen vol populaire producten uit de zeventiende eeuw. Ondanks het feit dat Rem hun huis binnen de kortste keren weer heeft teruggebracht tot de luxe staat waarin het voorheen ook al was, heeft de overval een enorme impact op Lysbeth. Ze voelt zich in de steek gelaten door Rem, die haar in het huis achterliet toen zij nog snel een kistje met brieven van haar overleden moeder wilde pakken. Haar wrevel richting Rem druipt ervan af aan het begin van het boek.

Lysbeth bevindt zich in een lastige positie. Haar invloedrijke broer Jan staat totaal anders in het conflict dan zijn zus en zwager. Jan is contraremonstrant en dik bevriend met de stadsbestuurders. Deze laatsten zien Rem als een bedreiging voor de stad en reageren daarom ook laconiek op de overval. Lysbeth hoeft op hun hulp niet te rekenen. Sterker nog, de dreiging neemt in de loop van het boek alleen maar toe. Lysbeth is echter wel opgegroeid bij Jan, omdat haar ouders waren overleden toen ze nog heel jong was. Broer Jan heeft het nooit goed met zijn remonstrantse zwager kunnen vinden en Lysbeth voelt zich vaak een speelbal tussen de twee mannen.

Lysbeth wordt niet chronologisch verteld. Sommige hoofdstukken spelen zich tot veertig jaar eerder af, waardoor je de jeugd van Lysbeth en de geschiedenis van Lysbeth en Rem beter leert begrijpen. Hun relatie was niet bepaald vanzelfsprekend en werd niet alleen gekenmerkt door onderlinge liefde, maar ook door een aantal heel verdrietige gebeurtenissen en ziektes, waardoor je beter gaat begrijpen waarom het vertrouwen van Lysbeth in Rem op een gegeven moment tanende was. De onrust na de overval zorgt ervoor, dat Lysbeth gaat beseffen dat ze toch heel veel houdt van haar echtgenoot. Wanneer het net zich samentrekt, moet Lysbeth een aantal ingrijpende beslissingen nemen.

Marlies Medema heeft opnieuw een zeer prettig leesbare historische roman geschreven. Haar personages zijn levensecht, alhoewel Lysbeth zelf soms wel wat hedendaags aandoet in haar gedachten en eigengereidheid. Je kunt je afvragen of ze een doorsnee zeventiende-eeuwse vrouw uit de gegoede klasse vertegenwoordigt, maar boeiend is ze in ieder geval zeker. Met de historiciteit van het boek is het dik in orde. Marlies Medema lijkt haar genre wat dat betreft zeker gevonden te hebben. Daarnaast veroorlooft ze zich wat grapjes, zoals de hond van de familie die spottend Gomarus wordt genoemd. Ook het personage van nicht Griet zorgt regelmatig voor grappige dialogen en situaties. Er is voor de goede verstaander een aantal keer sprake van intertekstualiteit in de vorm van verwijzing naar Bijbelverhalen, maar voor wie daar niet in thuis is, blijft er genoeg over om van te genieten.