Welkom in een wereld vol teleurstellingen

Er zijn boeken die je direct bij de lurven pakken en beroeren, boeken waar je na een tijdje inkomt en boeken die je zo weinig doen dat je ze liever ongelezen laat, tenzij ze vragen om een recensie. Het debuut van Peter Abelsen hangt tussen de laatste twee soorten in en de vraag is waaraan dat ligt. Vermoedelijk hangt het ook van de smaak van de lezer af en zal een intellectuele man zich meer kunnen inleven dan een minder rationele vrouw. De hoofdpersoon en ik-verteller redeneert en analyseert veel, waardoor er lange tijd afstand gecreëerd wordt. Dit wordt versterkt door zijn cynisme en de filosofische uitweidingen van een aan drugs verslaafde vriend. 

Martin is een intelligente, maar lauwe man die zijn identiteit aan anderen ontleent: zijn vrouw Pauline en de bevlogen arts-onderzoeker-ondernemer Norbert Lambrecht, die in hem een aanstormend talent ziet en hem opzweept tot prestaties. Helaas blijkt hun onderzoek toch niet zo vernieuwend als Lam dacht. Wanneer Pauline Martin verlaat wegens ontrouw en hun beider vriendin Eva haar man Harrie en kind heeft verlaten, klooit hij wat aan. Met Harrie start hij een klusbedrijf en samen met Harrie en Joris, een aan drugs verslaafde filosofiestudent die volkomen buiten de kaders leeft, een bandje. Nadat hij het baantje van Joris in een pornowinkeltje heeft overgenomen, Joris zelf na een incident van de radar is verdwenen en de relatie met Pauline hersteld is, herrijst Lam met een nieuw, eigen bedrijf en een lucratief aanbod. Lam blijkt meer van Eva’s verleden en huidige verblijfplaats te weten en Martin raakt niet alleen geïntrigeerd door de mens Lam, maar ook zo geobsedeerd door Eva’s geheim, dat hij net zo lang volhoudt tot hij weet waar ze verblijft en haar net zo lang gaat opzoeken totdat ze een deel van haar geheim prijsgeeft. Die bezoekjes houdt hij echter geheim voor Pauline, totdat hij door de mand valt en er opnieuw een scheiding komt, zij het niet definitief. Er passeren nog wat goed betaalde jobs, Pauline ontleent eigenwaarde aan haar werk en hun LAT-relatie ontwikkelt zich gunstig, maar Pauline krijgt kanker. Pas dan laat hij alles vallen om haar bij te staan tot ze sterft en hij een heftig rouwproces doormaakt.

De roman opent met een proloog waarin Martin de flat van de stervende Pauline bezoekt, waarna er meerdere terugblikken volgen, die af en toe worden afgewisseld door brieven aan een neef, betreffende het rouwproces. Er is dus sprake van een fragmentarische vertelstructuur. In eerste instantie is het lastig om mee te leven met de weinig empathische Martin en zijn escapades. Pauline komt niet echt tot leven. We weten alleen maar wat hij over haar vertelt en wat zijn moeder hem een enkele keer over haar vertelt. Daarnaast zijn er intrigerende bijpersonen, zoals Lam en Eva in wie meer omgaat dan men van de buitenkant kan zien. Dat maakt de roman op bepaalde momenten toch boeiend.

De schrijfstijl is adequaat en bij vlagen humoristisch. Personen worden geestig geportretteerd en er is veel maatschappijkritiek. Vooral de fusies binnen het bedrijfsleven, de wetenschap en ziekenzorg moeten het ontgelden. De roman zit vol figuranten en er komen veel sensationele elementen langs als drugs, seks, porno en incest, tantra, meerdere sterfgevallen, allemaal aan kanker…
Wat dat betreft is het ook een zedenschets van mensen die in de jaren ’80 en ’90 in Amsterdamse kraakpanden leefden, carrière maakten en dachten dat the sky the limit was. De een neemt genoegen met ‘een soort geluk’, de ander trotseert zijn geluk of jaagt zijn passies na om later bedrogen en verslagen uit te komen:

“Ergens je ziel en zaligheid in stoppen en voldaan kunnen zijn over wat je bereikt, zie nu eens hoe vrij dat maakt. Het geeft je vleugels, jongen! En als je faalt, ontdek je hoe gemakkelijk het is om je weer op te richten,” is het motto van Lam, maar op een geschilderd portret ziet Martin verslagenheid.