Meer dan 6,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Waarom krijgen wij eigenlijk geen les over doodgaan?

Inge Deutekom 17 augustus 2025
Wanneer mensen horen dat ze ongeneeslijk ziek zijn of het leven niet meer zien zitten, gaan ze meestal nadenken over de dood, maar meestal zijn we helemaal niet goed voorbereid op ons sterven of dat van onze naasten.
Mijn moeder wist dat ze zou sterven, maar had niet veel verder nagedacht dan dat ze niet naar een tehuis wilde. Op haar sterfbed zei ze: “Ik wist niet dat het zo zou gaan. Volgende keer doe ik het anders.” Zelf denk ik achteraf dat ze haar laatste week niet alleen thuis had moeten blijven, maar continu hulp had moeten krijgen of in een hospice had moeten verblijven.
Mijn vriend had zich wel verdiept in de dood en het vervolg daarvan, maar werd toch overvallen door een beroerte, gevolgd door een zware longontsteking, waarna hij aan de beademing werd gelegd. Praten lukte niet meer; met gebaren gaf hij aan dat hij liever dood wilde … Hij had thuis willen sterven of in een hospice, maar ook dat is niet gelukt. Nog steeds knaagt aan mij de vraag of ik het wel goed gedaan heb.

Deze beide ervaringen hebben mij aan het denken gezet en toen ik het boek Licht op sterven van Ineke Visser in de bibliotheek zag liggen, heb ik dat meegenomen. Dit boek zou iedereen moeten lezen! Het is gebaseerd op onderzoek naar ervaringen van medewerkers in een hospice en beschrijft het sterven als een gelaagd proces dat je niet kunt regisseren. Sterven is eigenlijk net zo normaal als geboren worden, maar vaak wordt ervoor gekozen om het leven te rekken en het doodgaan uit te stellen. Zolang mensen behandeld blijven worden of kiezen voor een pijnloze dood, bestaat de mogelijkheid dat er een innerlijk proces verstoord wordt. Over dit proces, dat in verschillende lagen onderscheiden wordt, gaat dit boek dat heel toegankelijk is geschreven en ruimte biedt voor verschillende geloofsovertuigingen.
Het gaat ook over angst en ongemak (niet te verwarren met een delier); zielenpijn waarvoor geen pilletje bestaat, maar die uitgehouden en doorleefd moet worden. Uiteindelijk gaat het over loslaten en vertrouwen. Wanneer we dit beseffen, wordt de dood misschien wat minder eng.


Reageer op deze recensie

Meer recensies van Inge Deutekom