Met recht geprezen

Als er iemand overstelpt is met prijzen dan is het wel Laura Lippman (1959). Deze Amerikaanse schrijfster won drie keer een Anthony Award, twee keer een Barry Award en zag haar prijzenkast verder aangevuld met een Agatha-, Gumshoe-, Macavity- en Quill Award.
Lippman zoekt het voor de decors van haar verhalen dicht bij huis. Vandaar dat haar woonplaats Baltimore altijd een rol speelt. Zo ook in haar nieuwste boek Wat de doden weten. Dat ze met dit boek in 2008 vijf grote prijzen won, komt niet uit de lucht gevallen. Zelfs concurrente Tess Gerritsen lijkt, getuige haar quote ‘Een van de beste thrillerschrijfsters van dit moment’ op de voorzijde, haar meerdere in Lippman te erkennen.

Laura Lippman en haar privédetective Tess Monaghan zijn zo goed als onafscheidelijk. Met de nadruk op ‘zo goed als’ want niet alle boeken van de schrijfster maken deel uit van de ‘Tess Monaghan-mysteries’. In Wat de doden weten  is het een mannelijke rechercheur, Kevin Infante, die een niet-alledaagse zaak mag oplossen. Een zaak die dertig jaar teruggaat in de tijd.
Het is 1975. Dave en Miriam Bethany zijn getrouwd en hebben twee geadopteerde dochters; Sunny en Heather. Het huwelijk is verre van stabiel en hangt aan een zijden draadje als blijkt dat Miriam er een relatie op nahoudt. Dit is echter niets vergeleken bij het grote drama dat hun leven verwoest. Op een dag verdwijnen hun dochters spoorloos uit een winkelcentrum. Ze worden levend nog dood teruggevonden. Het is dertig jaar later als een vrouw een auto-ongeluk veroorzaakt en in verwarde toestand doorrijdt. Ze wordt aangehouden en kan rekenen op een flinke straf als haar schuld eenmaal bewezen is. Als de vrouw beweert dat zij Heather Bethany is, vermoedt het aangewezen rechercheteam onder leiding van Infante dat dit een afleidingsmanoeuvre is waarmee ze het belang van het auto-ongeluk naar de achtergrond probeert te verdrijven. Of is de vrouw wel degelijk wie ze beweert dat ze is? En is het nog mogelijk om een oude vermissingzaak die dertig jaar geleden op een dood spoor liep alsnog op te lossen? De vrouw blijft halsstarrig volhouden dat ze Heather is. Kevin Infante gelooft ondertussen geen woord van wat zij zegt en probeert verbeten de waarheid boven tafel te krijgen.

Wie de 1e druk van Wat de doden weten  heeft aangeschaft doet er goed aan vanaf de eerste pagina een oogje dicht te knijpen als het gaat om de ettelijke type- en spelfouten. De uitgever heeft echter wijselijk besloten het boek terug te halen. Binnenkort zal een goed gecorrigeerde nieuwe druk in de boekhandel verkrijgbaar zijn. Het is een onnodig minpunt tussen de zeer vele pluspunten die het boek rijk is. Het verhaal wisselt zeer subtiel tussen heden en verleden. Sterk geconstrueerde flashbacks maken stap voor stap duidelijk of de vrouw die stelt Heather Bethany te zijn de waarheid spreekt. De vele identiteiten ze die beweert te hebben aangenomen doen de lezer heerlijk in het duister tasten. De geheimzinnigheid hangt tot op het einde toe als een sluier om de vrouw heen. Door het meervoudig personaal perspectief krijg je de mogelijkheid in de huid te kruipen van alle leden van het gezin Bethany. De totaal verschillende gedachtes en behoeftes van ieder gezinslid worden daarbij zeer treffend omschreven.

Het boek wordt – zoals we in dit land inmiddels gewoon zijn - bestempeld als ‘literaire thriller’ terwijl ‘psychologische thriller’ veel beter op z’n plaats was geweest. Het is om het even. Wat de doden weten  is met recht geprezen. Lippmans adembenemende schrijfstijl wekt verslaving op.