Vermakelijk, maar geen psychologische roman

Dansen in het donker van René Appel vertelt het verhaal van Inge: bibliothecaresse, getrouwd met de Andreas en moeder van twee puberzoons. In de nacht dat ze Andreas eindelijk vertelt dat ze hem voor een ander wil verlaten, valt haar leven letterlijk in duigen. Andreas rijdt zichzelf in de Amstel en verdrinkt. Vervolgens ontsporen haar twee puberzoons op geheel eigen wijze. Tot overmaat van ramp blijft haar minnaar haar herinneren aan haar belofte om met hem een nieuw leven op te bouwen. Inge worstelt: ze wil het contact met haar zoons behouden, wordt verteerd door schuldgevoelens en weert haar minnaar af. Wat zou jij in zo’n geval doen? lijkt René Appel zijn lezers te vragen als hij in de eerste hoofdstukken deze cocktail aan gebeurtenissen en dilemma’s presenteert.

Zoals de lezers van zijn thrillers gewend zijn, plaatst René Appel herkenbare personages in even herkenbare situaties. Hij is merkbaar een ervaren schrijver. Met een toegankelijke schrijfstijl brengt hij het verhaal snel op gang. Goed kunnen schrijven betekent echter niet dat je ook daadwerkelijk iets te vertellen hebt. Het boek bevat geen duidelijke boodschap. Zelf zegt René Appel geen moraalridder te willen zijn. De achterflaptekst roept daarentegen (te) veel verwachtingen op. Quotes van Bervoets en lofprijzingen van de uitgever en gerenommeerde auteurs doen vermoeden dat we hier met een virtuoos op het gebied van de psychologische fictie te maken hebben. Op zichzelf is Dansen in het donker een vermakelijke, prettig leesbare en spannende roman met tastbare personages in een actueel decor. Geen boek van wereldklasse, maar daar is niks mis mee. Het voldoet echter niet aan de opgeroepen verwachtingen en daardoor viel het me toch tegen.

Via de breed uitgesponnen gedachten van hoofdpersonage Inge en haar minnaar Erik en via inkijkjes (vanuit het ik-perspectief) in de hoofden van haar beide zoons, doet René Appel een serieuze poging om meer psychologische diepgang te creëren. De voortdurende perspectiefwissels, gelardeerd met uiteenlopende verwijzingen naar (literair) werk, het consequent doorgevoerde straattaaltje van zoon Olaf en de (te) volwassen religieuze bespiegelingen van zoon Finn kwamen hier en daar wat geforceerd over. Appels schrijfstijl en de actuele thematiek waren voldoende om me tot ver over de helft met het boek te vermaken. Aan het eind gooit Appel het roer helaas volledig om. Opeens worden een aantal niet-alledaagse gebeurtenissen leidend voor het plot zonder al teveel aandacht te besteden aan de persoonlijke dilemma’s die daar voor Inge uit voortkomen. Zij maakt uiteindelijk een hartverscheurende keuze tussen haar zoons.

René Appel laat mij met een verscheurd gevoel achter: enerzijds is het een vermakelijk boek, dat je een ander perspectief op het huwelijksleven en het moederschap van een vrouw op middelbare leeftijd biedt. Anderzijds is het een teleurstelling, met name doordat de achterflap zoveel verwachtingen over het psychologisch drama schept, terwijl het boek weinig karakterontwikkeling laat zien en na een plotselinge U-bocht eindigt in een onwaarschijnlijk crescendo.