Moorse stadstaten en een christelijke koning in Middeleeuws Spanje

Een dikke pil. Bijna achthonderd bladzijden. Reconquista. Een historische roman die zich afspeelt in de vroege middeleeuwen (einde 11de eeuw, begin 12de eeuw) in Spanje / Portugal. Voornamelijk in Sevilla en Toledo. In Andalusië en in de regio Castilië en León. Twee neven uit Aquilar vertrekken op een tocht naar het zuiden om belastingen te innen voor Koning Alfonso. Ze verliezen elkaar uit het oog bij schermutselingen in de buurt van Sevilla en leiden vervolgens een heel verschillend leven. Aan verschillende zijdes van eindeloze conflicten. Enerzijds de Islamitische stadstaten en anderzijds de noordelijke christelijke koninkrijken.

Ik was bijna acht (in 1964) toen ik met mijn ouders bijna twee maanden rondtoerde in Spanje. Met de tent en een paar weken in een huisje in Torox – niet heel ver van Malaga. Ik herinner me heel goed de Moorse kathedraal van Cordoba en het schitterde Alhambra paleis in de buurt van Granada. Ik heb dus mijn hele leven geweten dat de Moorse / Mohammedaanse cultuur een onderdeel is van de rijke Spaanse geschiedenis. Ik ben later nog een paar keer in Andalusië geweest. En nog een keertje in Toledo.

“Tegen het einde van de elfde eeuw, tijdens een expeditie om voor koning Alfonso VI de beschermingsgelden te innen van de stadstaat Sevilla, raken de jonge Castiliaanse neven Eloy en Carmelo van elkaar gescheiden. Carmelo wordt in Sevilla onder de hoede genomen van een islamitische vizier, leert Arabisch en neemt dienst in het leger van Sevilla; Eloy wordt benoemd tot infanzon in het door Alfonso VI veroverde Toledo. Uiteindelijk zullen hun wegen elkaar pas weer kruisen wanneer zij tegenover elkaar staan op het slagveld.
Aan het begin van de twaalfde eeuw wordt de mozaraabse broeder Pius vanuit Toledo naar een klooster van de orde van Cluny gesommeerd om de biecht te horen van een stervende edele. Terwijl de edele de daadwerkelijke confessie eindeloos voor zich uit blijft schuiven, gaat Pius langzaamaan begrijpen naar wat voor plek hij precies is afgereisd en waarom juist hém deze taak is toebedeeld.”

Het is geen gemakkelijk boek door de grote hoeveelheid Spaanse en Arabische woorden en termen die de auteur gebruikt. Heel veel (bij)personages die soms de vaart uit het verhaal halen. Deels wordt het verhaal verteld als een uitgebreide biecht – terugkijkend op eerdere gebeurtenissen. De meeste – soms korte hoofdstukjes – spelen zich af in Sevilla of in Toledo. En er vloeit bloed. Heel veel. Moorden, belegeringen, verkrachtingen, represailles, folteringen, corruptie, intriges aan het hof en de harem van de Banu Abbad. Een mysterieus klooster vol geheimen ergens ver weg in het noorden.

Het boek is geen echte pageturner maar blijft wel boeien. Mooie taal – veel Arabische poēzie. Toch zijn er voortdurend cliffhangers die je verleiden of dwingen om verder te lezen. Ik heb dat met veel plezier gedaan. Wel wat trager dan mijn gewoonte. Dat komt mogelijk omdat ik Reconquista (de herovering) als e-boek las. Dan is bladeren naar verklarende woordenlijsten, stambomen, kaarten en historische overzichten lastiger dan in een papieren boek. Dit boek krijgt van mij vier en een halve ster op mijn persoonlijke ranking. Is het een aanrader? Ja, zeker als je van historische verhalen houdt. Het zal duidelijk zijn dat dit geen snel-lees-tussendoortje is.