Gebrek aan spanning is funest

Met American Assassin, oorspronkelijk gepubliceerd in 2010, nam Vince Flynn (1966) de lezer mee naar het begin van de carrière van seriepersonage Mitch Rapp. Flynn beschreef hoe Rapp gerekruteerd en getraind wordt door de CIA en hoe zijn eerste missies verlopen. In verband met de gelijknamige film die nu in de bioscoop draait, is het boek opnieuw uitgebracht.

American Assassin heeft een intrigerende opening. Hierna gaat het bergafwaarts. De eerste helft van het boek staat bol van de gesprekken over hoe bijzonder en fantastisch Rapp is. Er wordt meer gepraat dan gehandeld. Geen goed teken voor een thriller die het vooral moet hebben van de actie. De weinig enerverende conversaties worden afgewisseld met Rapp die niet bijster opzienbarende dingen doet (waarvoor hij daarna dan weer de hemel in geprezen wordt). Het is allemaal een stuk minder spectaculair dan de auteur het ongetwijfeld bedoeld heeft.

De training die Rapp ondergaat overtuigt geen moment. Bij aanvang is hij – zonder militaire achtergrond – meteen geweldig op alle vlakken van de training. Alleen zijn schiettechniek kan wat hulp gebruiken. Voor de rest? Beter in alles dan iedereen. Er wordt nog een slappe poging gedaan om dit te verklaren (Rapp is goed in lacrosse!) maar die poging faalt jammerlijk. Als lezer blijf je achter met het onbevredigende gevoel dat Rapp wat schiettips krijgt en dan, hup, is het tijd voor zijn eerste missie. Des te wranger is het dat Flynn in het dankwoord aangaf dat hij met dit boek wilde vertellen hoe Mitch Rapp 'Mitch Rapp' geworden is. Dat is nou net de vraag die American Assassin níet beantwoordt. Van ontwikkeling is geen sprake. Het boek wekt de indruk dat Rapp als ‘Mitch Rapp: superspion’ uit de baarmoeder floepte.

Met de spanning is het ook belabberd gesteld, want die is niet aanwezig. Elke keer als er per ongeluk toch iets spannends gebeurt, dan grijpt het verhaal terug naar hoe Rapp in deze situatie is beland. Het is net alsof je een film aan het kijken bent waar bij iedere boeiende scène de camera wegdraait en er ‘eerder die dag’ in beeld verschijnt. Dit is enorm frustrerend. Alle actie slaat onvermijdelijk dood op deze manier.

Er is niet genoeg ruimte om hier elk mankement op te sommen. Daarom een korte samenvatting. De dialogen zijn tenenkrommend slecht. Alles wordt voor de lezer uitgespeld en voorgekauwd alsof die zelf niet kan nadenken. Rapp beleeft een korte romance, maar dat is duidelijk een verplicht nummertje. Geen idee waarom dat erin zit. Het voegt niets toe. Zoals gezegd is de opening veelbelovend, maar de ontknoping hiervan beslaat amper dertig pagina’s. De aanloop ernaartoe – meer dan 90% van het boek – is totaal niet interessant. Een zinderende finale zou veel goedgemaakt hebben, maar die blijft uit.

American Assassin kampt met een aantal onoverkomelijke problemen. Het heeft een kleurloze hoofdpersoon en een veel-woorden-weinig-daden plot. Dit leidt tot een thriller gespeend van actie waarin elke vorm van spanning ontbreekt.