Niet leven, maar óverleven in Florida

Florida. The Sunshine State. Pensioenparadijs. En tevens de titel van de tweede verhalenbundel van (de momenteel in Florida woonachtige) Lauren Groff (1978) én de setting van het merendeel van de verhalen. In haar debuutroman The Monsters of Templeton nam zij ook al een locatie - in dat geval Cooperstown, de plaats waar ze opgegroeid is - als uitgangspunt.

Is het de hitte? De natuur die zich plotseling tegen je kan keren? De reptielen die overal rond glibberen? De sfeer in deze collectie is hoe dan ook onveranderd broeierig. Of het nou gaat over een moeder die ’s nachts over straat zwerft, een jongen in een huis vol slangen of een vrouw die een orkaan trotseert, gevaar ligt voortdurend op de loer in Florida.   

In de handen van Groff is Florida meer dan een setting; de staat is een volwaardig personage, zelfs in de paar verhalen die zich ergens anders afspelen. In de zeldzame gevallen waarin karakters erin slagen uit Florida te ‘ontsnappen’, dragen ze de staat toch met zich mee, zoals de hoofdpersoon van het laatste verhaal in Frankrijk verzucht:

“Of all the places in the world, she belongs in Florida. How dispiriting, to learn this of herself.”

De bundel schetst een beeld van Florida als een plaats die niet bepaald vriendelijk en misschien zelfs vijandig is. De elementen hebben er vrij spel, wilde dieren zijn de natuurlijke bewoners en mensen zijn eigenlijk maar indringers. Je leeft er niet; je óverleeft er.

Vooral familierelaties – en dan met name bloedbanden - en het begrip ‘thuis’ zijn het onderwerp van Florida. Bij het tweede verhaal, waarin een jongen die door zijn vader wordt geslagen het lukt om op latere leeftijd de erfenis van fysiek geweld niet door te geven aan zijn eigen kinderen, bekruipt je als lezer desondanks een droevig gevoel. Een afwezigheid van mishandeling is nog geen liefde. Niets is eenvoudig, wil Groff maar zeggen. Personages krijgen van haar veelal geen afgerond happy ending. Ze geeft geen makkelijke antwoorden en trekt geen eenduidige conclusies. De lezer moet aan de hand van het verhaal zelf maar bedenken hoe het de personages verder zal vergaan.

Een personage dat in meerdere verhalen figureert, een moeder van twee jongetjes (zij die tot haar teleurstelling constateert dat ze thuishoort in Florida), verbeeldt het terugkerende thema van de bundel het treffendst. Ze voelt zich niet thuis in haar rol van moeder en echtgenote. Ze verzet zich tegen wat van haar verwacht wordt, denkt niet dat ze voldoet en heeft het gevoel dat het leven haar door de handen glipt. Ook hier wordt geen pasklare oplossing geboden. Thuis voor de vrouw zijn haar kinderen, haar man en de staat die ze probeert te ontvluchten. Tenzij ze haar leven radicaal anders in wil richten, is dit waar ze het mee zal moeten doen.

De tweede collectie korte verhalen van Lauren Groff is een interessante leeservaring. Hoewel Florida niet bepaald vleiend wordt afgeschilderd, begrijp je als lezer dat de plaats toch thuis is voor de meeste personages. Je hebt nou eenmaal niet voor het zeggen waar je thuishoort. Soms is dat – helaas? – Florida.