Ontluisterend verslag

Pulitzerprijs-winnaar in de categorie Onderzoeksjournalistiek David Finkel (1955) levert, na The Good Soldiers uit 2009, met Thank You for Your Service weer een boek af over de leden van het 2-16 Infantry Battalion. Waar The Good Soldiers ging over de militairen op een missie, pakt Thank You for Your Service de draad op waar dat verhaal eindigde: de terugkeer naar het thuisfront. Begin november (2017) verschijnt de verfilming van Thank You for Your Service hier in de bioscoop.

In Thank You for Your Service volgt Finkel de teruggekeerde strijdkrachten uit het Eerste, Tweede en Derde Peloton. Aan de hand van de levens van deze soldaten, hun families en – in een enkel geval - hun nabestaanden schetst Finkel een zorgwekkend beeld van wat hen te wachten staat.

"Elke oorlog heeft een na-oorlog."

Deze na-oorlog is waar Thank You For Your Service over gaat. Wat gebeurt er met de mensen die bij thuiskomst de wreedheden die zij hebben aanschouwd en begaan niet van zich af kunnen zetten? Het antwoord is onthutsend. De militairen in Finkels boek lijden zonder uitzondering in meer of mindere mate aan PTSS. Daarbij kampen ze vaak nog met een scala aan andere mentale en fysieke problemen. Dit heeft vanzelfsprekend een enorme invloed op hun gezinsleven. Finkel geeft goed weer hoe de echtgenotes van de soldaten na verloop van tijd ook PTSS symptomen beginnen te vertonen. Terwijl de mannen aanvankelijk bijna van het oorlogsgeweld lijken te genieten en pas later breken, manifesteert de constante blootstelling aan de depressiviteit en agressie van hun partners zich bij de vrouwen als een onverschilligheid voor de problemen en de pijn van anderen. Dit zet hun relatie verder onder druk. Deze desintegratie is bijzonder moeilijk te verduren als lezer. Af en toe is het simpelweg té schrijnend.

Helaas kan Finkel dit effect niet vasthouden. Het is soms licht ongemakkelijk om te lezen over gebeurtenissen die hij vanuit het perspectief van de soldaten vertelt – en waar hij niet bij aanwezig was – ongeacht het feit dat het allemaal is gepubliceerd met goedkeuring van de betrokkenen. Regelrecht storend is dat Finkel voorvallen regelmatig op een overdreven dramatische manier beschrijft. De toon die hierbij wordt gehanteerd is ongepast en bovendien volkomen onnodig bij dit indrukwekkende onderwerp. Het is al triest genoeg: vals sentiment is overbodig.

Thank You for Your Service is een ontluisterend verslag van de ervaringen van getraumatiseerde militairen en een felle aanklacht tegen de gebrekkige nazorg die zij ontvangen vanuit het Amerikaanse leger. Het is duidelijk dat de titel een eerbetoon is aan de geportretteerde soldaten. Aan het einde van dit boek is evident dat de titel echter ook een sneer is naar mensen die geloven dat dit zinnetje volstaat terwijl er geen behoefte is aan holle uitingen van dankbaarheid maar juist aan praktische, psychische hulp. Ondanks Finkels misstappen blijft Thank You for Your Service een aangrijpend relaas.