Liefde ten tijde van WOII

In ‘De verwisseling’ maakt de lezer kennis met Izabela, een boerendochter uit Tsjechoslowakije, en Bill, een Britse krijgsgevangene. De Tweede Wereldoorlog laat in 1944 hun paden kruisen en ze worden verliefd. In gestolen momenten fantaseren ze over een leven samen. Die dromen brengen hen zelfs zo ver dat ze samen besluiten weg te lopen. Alsof Izabela en Bill aanvoelen dat ze door Duitse soldaten worden opgepakt, bedenken ze een plan om niet gescheiden te worden.

Vanaf dat moment beland je als lezer midden in de oorlog. Je leest over de kampen waarin duizenden krijgsgevangenen van de ene ellendige dag in de andere glijden. De omstandigheden zijn vreselijk. Het woord ‘mensonterend’ zegt nog te weinig. En wanneer de dodenmarsen beschreven worden, vraag je jezelf af hoe het mogelijk is dat er uiteindelijk sprake is van overlevenden.

De schrijfster heeft gekozen voor twee perspectieven. In verschillende hoofdstukken wordt het verhaal vanuit de eerste persoon verteld. In andere hoofdstukken gebeurt dit vanuit de derde persoon. Gedurende het verhaal wordt deze wisseling tussen ‘betrokken’ en ‘afstandelijk’ minder storend. Al blijf ik de voorkeur houden voor hoofdstukken vanuit het ik-perspectief.

Hoewel het uitgesloten lijkt, is er in ‘De verwisseling’ tussen de wreedheden ruimte voor liefde en kameraadschap. Dit boek vertelt ons dat de mens zelfs op de meest gruwelijke en angstige momenten moedig, hoopvol en veerkrachtig kan zijn.