Geen woord te veel, of een woord of wat te weinig?

Horror en huiselijkheid typeert het werk van Mensje van Keulen volgens Marja van Pruis in haar recensie in de Groene Amsterdammer. Klopt. Tenminste, indien je de horror wilt opvatten als gedrag dat indruist tegen het sociaal aanvaardbare. Een vrouw die zich door vier mannen laat nemen als voorbereiding op een nieuwe baan. Een beledigde vrouw die de voorstelling van een cabaretier met haar geroep torpedeert. En zo nog zeven situaties. Gewone mensen, schijnbaar gewone mensen, een rariteitenkabinet, alles tegelijk? Ik kreeg niet echt binding met ze, ik kon me moeilijk inleven.

De verhalen zijn grillig, onvoorspelbaar, de plot laat zich niet raden, waardoor je graag doorleest. Het leest ook gemakkelijk, met veel dialoog, eenvoudige woorden, weinig complexe zinnen. Bedrieglijk eenvoudig zelfs: bij alle verhalen voelde ik de neiging, en meestal gaf ik daar aan toe, om het verhaal te herlezen. Nieuwe veelbetekende details doken op, de nu wel onafwendbare loop van het verhaal liet zich met een zeker leedvermaak herbeleven.

Er staat geen woord te veel in, lees ik in enkele recensies. Inderdaad, met veel minder kan het niet. Om de een of andere reden wordt dit in Nederland als een groot compliment gezien. Waarom? Heeft het te maken met de volksaard, zoals in de architectuur het kale functionalisme ook veel enthousiasme heeft losgemaakt? Is het omdat korte ‘korte verhalen’ beter in de literaire bladen passen? Is het een maat om de vakbekwaamheid van de schrijver te meten?

Misschien staat er wel een woord of wat te weinig in. Wat meer vet op de botten was niet gek geweest. Jus. Hiervoor las ik Opnieuw Olive van Elizabeth Strout en erna Mijn documenten van Alejandro Zambra. Ongeveer evenveel verhalen in die bundels, maar twee keer zo lang. Deze schrijvers trekken je mede daardoor meer naar zich toe, geven juist in de ‘tweede helft’ hun zienswijze op de wereld, dringen met hun persoonlijke toon meer naar binnen.

Pff, wat een moeilijke bundel om te recenseren. Want je zou evengoed kunnen zeggen dat Van Keulen je door de behoefte om te herlezen ook een tweede helft geeft, dat zij wel degelijk een persoonlijke toon heeft. Eentje van horror en huiselijkheid. En die staat je aan of niet. Heb je hier wat aan, beste lezer in spé?