Een boek over liefde, geschreven vanuit een origineel perspectief.

De ik-persoon in het boek wordt niet bij naam genoemd. Hij krijgt een angstaanval voor een parachutesprong en van daaruit ontvouwen zich raadselachtige gebeurtenissen, vooral in de psyche en emotie van de ik-figuur, die heen en weer geslingerd wordt tussen verwondering, emotie, acceptatie en scepsis. Berusten deze zaken op toeval, of is deze persoon daadwerkelijk in een vorig leven de bij operatie Market Garden gesneuvelde Morgan? En zal hij de geliefde van Morgan, die vol herinneringen aan haar jeugdliefde haar laatste dagen slijt in een verzorgingstehuis, nog kunnen ontmoeten?

Eerlijk? Ik ben met de nodige weerstand aan dit boek begonnen. Hoewel ik geloof dat er meer is tussen hemel en aarde en ik de reïncarnatiegedachte, ondanks vraagtekens, ook aanhang, ben ik juist totaal niet van het zweefteverige, kritiekloze dweepsoort. En drie maal raden welk type mens in mijn omgeving dit boek vooral geweldig vindt, omdat het gestoeld is op een verhaal over reïncarnatie.. Juist.. U gaat door voor de wasmachine. En omdat ik soms een beetje kriegel word van wat er in deze groep zoal benoemd wordt als ‘goed’, zat ik er niet echt om te springen dit boek te gaan lezen.

Maar ja, als je naar een lezing van de schrijver gaat, zoals ik op de planning had staan, dan is het wel zo respectvol jegens die schrijver om als veellezer het boek ook daadwerkelijk even gelezen te hebben, nietwaar? Ik had nog net geen blocknote en scherp geslepen potlood naast me liggen, klaar om alles wat me zou irriteren aan te tekenen…

Na zo’n tachtig pagina’s merkte ik echter dat ik ‘s nachts, liggend op mijn buik en met een in elkaar gefrommeld kussen als steun voor mijn e-reader, las tot mijn ogen prikten van de slaap en ik ze nauwelijks open kon houden. Nog één hoofdstuk.. Ondanks mijn weerstand had het verhaal me gegrepen en de mensen die mij kennen weten dat het dan dus toch wel een verdomd lekker boek moet zijn.

Ja, het was even wennen. Steman wisselt regelmatig van focalisator. Binnen de ene vertelinstantie mag je je verheugen in een vertellend ik en een belevend ik en vervolgens wordt deze afgewisseld met een personale verteller die van de onvoltooid verleden tijd naar de onvoltooid tegenwoordige tijd schiet, soms binnen het tijdsbestek van een aantal zinnen. En o, als je erg van chronologie houdt, is dit absoluut niet jouw boek; een verhaal omarmt een verhaal, dat weer een verhaal omarmt. Het is als lezer even zoeken, maar uiteindelijk valt alles op zijn plek.

Even doorzetten dus, zelfs voor een geoefende lezer, maar als je eenmaal door hebt wat Steman doet, kan ik zijn keuzes niet anders dan meer dan ‘goed en slim gevonden’ betitelen. Vooral de verhalen van de oude dame, Betrys, waarin juist haar meest intense herinneringen in de tegenwoordige tijd geschreven zijn, vind ik geniaal geschreven. Het steeds meer in het verleden leven van de oude dame wordt hiermee prachtig vormgegeven. Je beleeft als het ware haar diepste herinneringen direct met haar mee.
Maar ook de ervaringen van de vertellende ik zijn erg goed geschreven: de verwarring, het cynisme, de emotie en de acceptatie wisselen elkaar in een hoog tempo af. Naast deze ik staan twee personages (Anna en Thom), die je zou kunnen zien als de personificatie van geloof en ratio. Ze symboliseren voor mij de balans die zelf op voorhand niet verwacht had, maar al lezende toch ervaren heb.

Steman geeft aan dat het boek (deels) autobiografisch is. Dapper, omdat de reïncarnatiegedachte nou eenmaal niet in de top tien van meest maatschappelijk geaccepteerde zaken staat. Zeker in de wereld van de journalistiek, waar Steman zijn wortels heeft en die -hopelijk- zoekt naar waarheidsvinding, zal dit niet de meest makkelijk keuze zijn geweest.
Gelukkig is de hoofdpersoon zelf ook sceptisch, wat het boek in mijn ogen toegankelijker maakt. Zijn emoties overvallen hem en hij kiest ervoor, na een behoorlijke innerlijke strijd en met veel vragen, zijn hart te volgen, -‘Als je hart gaat reizen, moet je kont volgen’, zegt beste vriend Thom. Het boek wordt desondanks nergens zoetsappig of zweverig.

"Ik voel me bijna een helderziende, zo’n multimediale oplichter die ik wel eens op televisie had gezien in programma’s waarin bij voorkeur een gebotoxte blondine familieleden met hun overleden opa liet praten." (Quote)

Daarom denk ik dat dit boek ook lekker weg kan lezen voor de minder van reïncarnatie overtuigde mens. Want naast een bijzonder verhaal over een situatie die je nauwelijks kúnt verzinnen, biedt het boek alle ruimte om je vraagtekens te blijven houden. Steman bewijst niets, maar dat hoeft ook niet: ‘Morgan’ is immers een roman; een mooi, ontroerend en bijzonder verhaal over allesoverstijgende liefde, over verwarring en het menszijn, in al zijn facetten.

“Of ik die soldaat ben geweest? Mijn god, wie zal het zeggen? Ik twijfel het meest wanneer ik denk iets zeker te weten.” (Quote)

Mijn blocknote en scherp geslepen potlood heb ik vooral gebruikt om te noteren dat mijn weerstand onterecht was. ‘Morgan, een liefde’ is een boek voor alle soorten lezers. Niet alleen voor de emotieve lezer die geniet van de ontspannende functie van een boek of voor de new-age-minnende lezer die graag bevestigd wil zien dat reïncarnatie bestaat of zich wil herkennen in de zoektocht van de ik, maar ook voor de meer literaire lezer die eens een vernieuwend verhaal wil lezen over het oudste onderwerp: liefde.

(Deze recensie is ook gepubliceerd op mijn website.)