North wind, blow gentle and blow kind

Enorm van genoten! Een fijn stuk historische fictie, ik zat helemaal in het verhaal.

In 1952 lag een stuk buiten de kust van The Isle of Lewis het schip de Ben Lomond. In het geheim werden daar door de Britse regering en de Royal Navy experimenten met bacteriën op apen en cavia's uitgevoerd in het kader van biologische oorlogsvoering: Operation Cauldron. Eerder vonden er al soortgelijke experimenten plaats waar in alle gevallen de bevolking niet van op de hoogte was, maar wel degelijk risico's liep en dat ook niet altijd goed ging.

Tegen deze achtergrond speelt het verhaal zich af. Deels ervaar je de experimenten door ogen van een paar bemanningsleden en onderzoekers op de boot, deels door glimpen die de bewoners op het eiland opvangen. Tegelijkertijd laat Donald Murray, zelf opgegroeid op Lewis, op een mooie manier vervlochten in het verhaal veel van de levens van de mensen op het eiland en de tijgeest zien. Hij heeft de sfeer subtiel en goed weten te vangen.

Als jong kind al spraken de Outer Hebrides me enorm aan, mijn Grandma kon erg levendig vertellen over Schotland en zeker ook de eilanden. Haar vader kwam van Benbecula, net als Lewis een van de eilanden in de Outer Hebrides. Die fascinatie voor hoe het dagelijks leven van de eilandbewoners er moet hebben uitgezien en de altijd aanwezige impact van de zee en wind op ze ben ik nooit kwijtgeraakt.

Sèid sèimh socair o ghaoth tuath
Gus an cuir i Cluaidh as fàir.
–by Murchadh MacPhàrlain

North wind, blow gentle and blow kind
Until the Clyde is far behind.
–by Murdo Macfarlane