Hoe een treinreis een jong leven veranderde!

De zevenjarige Amerigo woont met zijn moeder Antonietta in een steeg in Napels. We zijn in het jaar 1946. De oorlog is pas voorbij, de heropbouw van het land is bezig, maar niet alles loopt in Italië op rolletjes. Er is nog heel wat kommer en kwel onder de bevolking en heel wat verschil tussen de levensstandaard van het armere Zuiden en het rijke Noorden.

Amerigo lijkt gelukkig, maar ontbeert toch heel wat. Om wat centen te verdienen haalt hij lompen op, waarmee zijn mama aan de slag kan en zo komt er toch wat eten op tafel. Hij is geobsedeerd en gefascineerd door schoenen en omdat hijzelf steeds te kleine afdankertjes moet aanpassen, heeft hij zich voorgenomen later mooie passende schoenen te zullen dragen.

Op een dag sleept zijn mama hem mee naar het gebouw van de communistische partij. Daar ontmoeten ze Maddalena Criscuolo, een oudstrijdster die meevocht tegen de onderdrukking en terreur van de nazi’s. De communistische partij heeft besloten om kinderen uit het Zuiden per trein naar het rijkere Noorden te sturen, waar ze kunnen aansterken bij en tijdelijk worden opgenomen in een heuse familie.

Samen met zijn vrienden Tommasino, Mariuccia en vele andere kinderen, wordt hij op de trein gezet naar Bologna. De reis is lang en bij aankomst ziet Amerigo voor het eerst in zijn jonge leven sneeuw. Ze worden verwelkomd met spandoeken, applaus en de fanfare speelt op het perron. Dan worden alle kinderen ondergebracht in een grote zaal waar zij eerst een maaltijd krijgen en vervolgens door hun nieuwe families worden opgehaald.

Amerigo moet heel lang wachten op zijn nieuwe familie, maar die komt niet opdagen. Het blijkt dat de vrouw vroegtijdig is bevallen en dat ze samen met haar man in het ziekenhuis zit. Derna, een alleenstaande communiste, neemt Amerigo dan vrijwillig onder haar hoede.

Amerigo weet niet hoe hij het heeft. Hij krijgt een eigen kamer, krijgt nieuwe kleding en passende schoenen. Wanneer Derna overdag uit werken is, verblijft Amerigo bij het gezin van haar nicht Rosa.

Amerigo bloeit volledig open. Hij wordt één met de familie en is superblij wanneer hij een eigen viool krijgt.

Wanneer Amerigo en zijn lotgenoten na drie maanden van onbezorgd leven, van genoeg eten en drinken, van veel levensplezier naar Napels moeten terugkeren, valt dit uiteraard erg zwaar.
Hij stelt vast dat er weinig is veranderd in Napels en kan moeilijk zijn oude leventje weer opnemen. Hij mist al vlug zijn familie uit het Noorden.

Wanneer hij ontdekt dat zijn moeder Antonietta nooit de brieven van Derna en Rosa ging ophalen, dat ze te fier was om de toegestuurde voedselpakketten aan te nemen en dat ze op de koop toe zijn viool verkocht, slaan de stoppen bij Amerigo door. Hij vlucht thuis weg, doolt rond in de stad en komt onverwacht aan bij het treinstation. Hij beslist op de trein te stappen richting Bologna…

Het boek verhaalt een historisch feit, nl. de ‘treni della felicità’ (treinen van geluk) ingericht door de Italiaanse communistische partij na WOII.

Het boek is ingedeeld in vier delen. In de eerste drie delen leren we Amerigo van nabij kennen, zijn leven in Napels en Bologna, zijn jeugdige ongedwongenheid en zijn overmoed.

Deel één tot drie situeren zich in de naoorlogse periode 1946-1947. In deel vier maken we een immense sprong naar 1994 en overbruggen we plots 47 jaar.

Dit deel is een wel erg verrassend stuk in het boek en gaat over de volwassen man die Amerigo is geworden. Ik vind het wel wat spijtig en een gemis dat we niets te weten komen over wat er gebeurde na zijn vlucht terug naar Bologna en het opgroeien tot een volwassen persoon. Dit zou een mooi en interessant hoofdstuk kunnen geweest zijn.

De kindertrein is een ontroerend boek, gezien vanuit het oogpunt van een zevenjarige. Leuk perspectief omdat je dadelijk doordringt in de onvolwassenheid en het jeugdige denken van de hoofdpersoon. Hoe kijkt hij tegen alles aan, hoe beleeft hij zijn bestaan, hoe staat hij tegenover de wereld…
Viola Ardone heeft een mooi geromanceerd historisch boek geschreven. Ze brengt een voor mij ongekend feit naar voren uit de Italiaanse geschiedenis.

De auteur heeft een vlotte, fijne en beschrijvende schrijfstijl. Als lezer ben je dadelijk opgeslorpt in het verhaal.
Viola Ardone heeft met dit boek oog gehad voor thema’s als liefde, opgroeien, openbloeien, kansen krijgen, keuzes maken maar vooral voor de gevolgen van deze treinreis. De idee van de treinen van geluk was velen genegen, maar de gevolgen waren – soms – hartverscheurend en zwaar om te dragen.

Voor de fijne schrijfstijl, de mooie woorden van hoop en familiebanden, voor het historische karakter waardeer ik dit boek graag met 4 (vier) sterren.

Meer leuke recensies op: www.indeboekenkast.com