Beklijvend boek!

Het alsjeblieftmeisje is een roman die je meteen vastgrijpt door zijn dubbele gelaagdheid: het vertelt zowel een persoonlijk verhaal van overleven als een bredere, bijna vergeten geschiedenis.

Auteur Kathelijn Vervarcke neemt de lezer mee naar Oostende tijdens de Eerste Wereldoorlog, waar de jonge Julie plots op haar veertiende de rol van kostwinner moet opnemen. Als wees en oudste van een kwetsbaar gezin staat ze voor een onmogelijke keuze: honger lijden of zichzelf opofferen om haar jongere broers en zusjes te voeden. Die beslissing vormt de tragische maar moedige kern van dit boek.

De auteur reconstrueert deze periode met veel gevoel voor atmosfeer. Haar beschrijvingen van het Oostende “aan de andere kant van de haven” geven de roman een ronduit filmische kracht. Je ziet de kapotte huizen, de modder, het stille verdriet in de straten. Tegelijk blijft het verhaal dicht bij Julie staan: een meisje dat helemaal geen rebel of heldin is, maar gewoon iemand die probeert te doen wat nodig is om haar gezin te laten overleven en dat maakt haar des te menselijker.

De roman springt tussen verschillende tijdslagen, wat de impact van Julie’s keuzes extra voelbaar maakt. In het deel dat zich afspeelt na de oorlog keert ze terug naar haar geboortestad, waar de herinneringen en het oordeel van de buurt nog steeds zwaar op haar schouders drukken. Kathelijn Vervarcke toont hoe trauma’s niet verdwijnen met het einde van een conflict, maar jarenlang blijven nazinderen in kleine gebaren, in stiltes en in de manier waarop iemand zichzelf aankijkt.

Hoewel het thema allesbehalve licht is, leest het boek opvallend vlot. De auteur schrijft helder, empathisch en zonder te vervallen in sensatie. Ze legt Julie’s dilemma’s met veel respect bloot en laat de lezer zelf voelen hoe dun de grens is tussen veroordeling en begrip. De scènes waarin Julie geconfronteerd wordt met mannen die misbruik maken van haar kwetsbare positie, zijn aangrijpend en soms moeilijk te verteren. Het mededogen dat door het boek heen sluimert, tilt mijns inziens het verhaal naar een hoger niveau. De auteur introduceert personages die de emotionele lagen van het verhaal verdiepen, zoals Julie’s latere echtgenoot, wiens ontdekking van haar verleden tot een van de meest beklijvende momenten van het boek leidt. Zijn reactie versterkt de tragiek, maar toont ook dat liefde soms barstjes kan dichten die anderen alleen maar groter maakten.

Het alsjeblieftmeisje is een indringende, warm geschreven en historisch sterke roman die een vergeten stem uit de oorlog een menselijk gezicht geeft. Het is confronterend, hoopvol en bovenal een verhaal dat je niet snel zal loslaten.

Meer leuke en interessante recensies zijn te lezen op www.indeboekenkast.com