Regie van een levenseinde!

Als alle gasten naar huis zijn
Wat als je je eigen einde kon regisseren?
‘Als alle gasten naar huis zijn’ vertrekt van die confronterende, maar verdomd mooie en tegelijkertijd intrigerende gedachte. Wat volgt, is geen deprimerende klaagzang over ouderdom of aftakeling, maar een scherp, soms wrang en verrassend menselijk verhaal over controle, liefde en loslaten.
Een vader, bijna tachtig, voelt dat zijn geheugen hem in de steek begint te laten. Hij is nog helder genoeg om te weten wat hij niet wil: langzaam verdwijnen, opgesloten in zijn eigen hoofd. Daarom heeft hij een wilsverklaring opgesteld. Als het zover komt, wil hij zeker niet “wegkwijnen”. Hij wil zelf kiezen, op een waardige, eigenzinnige manier. Dat plan krijgt vorm in iets wat tegelijk morbide en briljant klinkt: een groot feest, zijn tachtigste verjaardag, georganiseerd door een mysterieuze organisatie die belooft zijn wens tot het einde toe te respecteren. Alleen: wat gebeurt er als alle gasten naar huis zijn?

Gerrit Hoogstraaten schrijft dit verhaal met een lichtheid die je niet zou verwachten bij zo’n onderwerp. Geen loodzware existentiële dialogen, geen pathetische scènes aan het sterfbed. In plaats daarvan: humor, ongemak en echte gesprekken. De roman leest als een ‘huisfeest’ waar de sfeer net iets te perfect is. Als lezer voel je dat er iets onder de oppervlakte broeit.

De kracht van Gerrit Hoogstraatens stijl zit hem in de eenvoud. Hij schrijft zonder franjes, met zinnen die precies genoeg zeggen. De emoties komen niet uit grootse woorden, maar uit kleine momenten die je doen glimlachen en slikken tegelijk.
Ondertussen stelt het boek vragen die blijven hangen, maar zonder belerend te worden. Hoeveel regie hebben we echt over ons leven? Wanneer wordt zelfbeschikking egoïsme? Wat doet het met je naasten als je je einde zelf plant alsof het een evenement is? De auteur gooit die dilemma’s niet in je gezicht, maar schuift ze subtiel onder je stoel.

Wat het verhaal naar mijn gevoel sterk maakt, is dat het niet enkel over dood gaat, maar over verbinding. De vader wil controle, maar zijn kinderen willen nabijheid.

Gerrit Hoogstraaten weet precies hoe hij zijn lezers moet vasthouden: niet met plotwendingen, maar met spanning van het soort dat je voelt in de stilte tussen twee zinnen. Je weet wat er gaat gebeuren, maar toch blijf je hopen dat iemand nog iets zegt of dat er iets verandert. Wanneer uiteindelijk “alle gasten naar huis zijn”, komt de titel tot leven, sober, hartverscheurend en logisch tegelijk.

Stilistisch is het boek fris en hedendaags. De dialogen klinken natuurlijk, het ritme is vlot en nooit zwaar. De auteur kiest voor korte hoofdstukken en een toon die balanceert tussen melancholie en ironie. Hij durft het luchtig te houden zonder de ernst te verdoezelen, en dat maakt het boek toegankelijk voor een breed publiek, ook voor lezers die normaal terugschrikken van verhalen over ziekte of dood.

‘Als alle gasten naar huis zijn’ is geen roman over sterven, maar over hoe we leven met de gedachte aan het einde. Over hoe we omgaan met ouders die ouder worden, met grenzen die we liever niet zien naderen. Het is een boek dat de lezer zeker aan het denken zet zonder te beleren. Een boek dat ontroert zonder sentimenteel te worden.

Gerrit Hoogstraaten heeft mijns inziens een strak en eigentijds verhaal geschreven dat zich afspeelt op het snijpunt tussen liefde, autonomie en afscheid. Het leest heel soepel, maar blijft nazinderen als een echo van een liedje dat tijdens dat ene feest net iets te vroeg stopte.
Een roman die je zeker laat glimlachen, maar ook laat slikken en zeker even stil worden: precies zoals een goed afscheid hoort te zijn!

Ik waardeer dit mooie verhelderende en inspirerende boek graag met vijf sterren.

Bedankt Gerrit Hoogstraaten en Uitgeverij Keytree voor het recensie-exemplaar.

Meer leuke en interessante recensies zijn te lezen op www.indeboekenkast.com