Rauw, eerlijk en onvergetelijk!

Sommige boeken zijn als een rukwind: ze blazen je van je sokken nog voor je weet wat er gebeurt. Windkracht 17 van Caroline Wahl is precies zo’n boek. Het begint als een storm in het hoofd van een jonge vrouw en eindigt als een fluistering van de zee. Wahl geeft haar hoofdpersonage Ida een stem die rauw, eerlijk en onvergetelijk is. Een stem die vloekt, lacht, drinkt, huilt, zwemt en zichzelf stukje bij beetje probeert terug te vinden.

Ida is begin twintig, grof in haar taalgebruik, maar en zacht van binnen, spontaan en heel emotioneel tot op het bot. Haar leven is net uit elkaar gevallen: haar moeder, een alcoholiste, is overleden. Wat volgt, is geen rustig rouwproces, maar een chaos van woede, schuldgevoel en verwarring. Ida besluit radicaal te breken met alles wat was. Ze loopt het station binnen, kijkt naar het bord met vertrektijden en kiest simpelweg de trein die het verst weggaat. Weg van de herinneringen, weg van de geur van drank, weg van het huis waarin ze te lang te volwassen moest zijn. Die trein brengt haar naar Rügen, een eiland in Noord-Duitsland, waar wind en zee onophoudelijk tegen elkaar vechten.

Daar, aan de rand van de wereld, probeert Ida opnieuw adem te halen. Zonder plan, zonder doel, met alleen haar verdriet en koppigheid als bagage. Ze zwerft over het eiland, slaapt uit, drinkt, zwemt — ook als de rode vlag wappert — tot de zee haar letterlijk en figuurlijk uitput.
In de plaatselijke kroeg ontmoet ze Knut, een man van weinig woorden met een groot hart, en zijn vrouw Marianne, die haar zonder veel vragen in huis nemen. ’s Avonds werkt Ida bij Knut achter de bar, overdag wandelt ze met Marianne door de bossen of staart ze naar de horizon. Het is het eerste sprankje rust in tijden, maar Wahl maakt duidelijk dat rust niet hetzelfde is als vrede.

Ida’s binnenwereld blijft kolken. Ze is op de vlucht voor haar verleden, maar het reist gewoon met haar mee. De manier waarop Wahl haar laat vertellen — direct, impulsief en ongefilterd — maakt dat je als lezer voortdurend mee in die storm staat. Ida’s stem is een mengeling van rauwe taal en onverwachte poëzie. Ze zegt wat ze denkt, zonder rem, zonder schaamte. Dat maakt haar soms lastig om volgen, maar juist dat is ook de kracht van het boek: Wahl schrijft zoals Ida leeft, zonder plan en vol emotie.

De titel Windkracht 17 is geen toeval. De roman draait om de wind en de zee, maar nog meer om de innerlijke storm die Ida beheerst. Wahl gebruikt de natuur niet als decor, maar als spiegel. De zee op Rügen is wild, grillig, onvoorspelbaar, net als Ida zelf. Elke keer dat ze het water in duikt, voel je dat ze probeert iets los te laten, of juist te hervinden. De zee is haar vijand en haar toevlucht tegelijk.

Dan ontmoet ze Leif, een jonge man die even terughoudend is als zij impulsief. Hun eerste contact is ongemakkelijk, maar iets aan hem raakt een snaar. Leif praat niet te veel, hij oordeelt niet, en juist daardoor komt Ida’s pantser langzaam in beweging. Wahl beschrijft hun toenadering met een ontwapenende tederheid. Geen clichés, geen melodrama, alleen twee mensen die elkaar toevallig raken op het moment dat ze dat het hardst nodig hebben.

Maar dit is geen klassiek liefdesverhaal. Wanneer Ida denkt dat de storm eindelijk is gaan liggen, trekt hij opnieuw aan. Er gebeurt iets dat haar wereld opnieuw onderuit haalt, en Wahl laat zien hoe fragiel herstel kan zijn. Ida’s zoektocht gaat niet over liefde, maar over overleven. Over leren verdragen dat niet alles oplosbaar is.

Wat Windkracht 17 mijns inziens zo bijzonder maakt, is de toon. Wahl schrijft scherp, soms bijtend, maar altijd met een ondertoon van mededogen. De zwarte humor die door het boek waait, maakt het luchtiger zonder het gewicht te verliezen. Ida’s observaties zijn vaak raak en geestig, zelfs in de donkerste momenten. Ze heeft een talent voor zelfspot, en precies dat maakt haar zo menselijk.

De personages rond haar — Knut, Marianne, Leif — zijn geen bijfiguren, maar spiegels. Knut staat met beide voeten in de modder, Marianne straalt een warme nuchterheid uit, Leif is het stille tegenwicht. Samen vormen ze een klein, toevallig gezin waarin Ida voor het eerst in jaren even mag verdwijnen zonder zichzelf te verliezen.

Stilistisch blinkt Wahl uit. Ze schrijft met een cadans die aan muziek doet denken: korte, ritmische zinnen die soms als golven tegen je aan slaan. De emoties komen niet uit verklaringen, maar uit klanken, beelden, herhalingen. De dialogen zijn naturel, onopgesmukt, en de beschrijvingen van het eiland zijn zó levendig dat je bijna zand in je schoenen voelt.

Wat vooral blijft hangen, is hoe eigentijds Windkracht 17 aanvoelt. Ida is geen cliché van een zoekende twintiger; ze is een spiegel van een generatie die probeert te overleven in een wereld vol verwachtingen, burn-outs en onuitgesproken verdriet. Ze is boos, ze is lief, ze is soms ondraaglijk ... maar ze is echt. En juist die echtheid maakt dat je haar wil blijven volgen, zelfs als ze zichzelf in de golven lijkt te verliezen.

Aan het einde van de roman is niets netjes afgerond. Er is geen grote verzoening, geen magische redding. Alleen Ida, die nog steeds wankelt, maar blijft staan. Dat is Wahl op haar best: eerlijk, zonder drama, zonder franjes. Het leven is geen rechte lijn, en Windkracht 17 durft dat te laten zien.

Caroline Wahl schrijft met lef en gevoel. Windkracht 17 is een roman die ruikt naar zout en rook, die schuurt en ontroert tegelijk. Een verhaal over rouw, schuld en de zoektocht naar adem in een wereld die te snel draait. De auteur laat zien dat kracht niet betekent dat je nooit omvalt, maar dat je telkens weer opstaat, ook met nat haar en knikkende knieën. Ida’s stem zal nog lang blijven nagalmen, als de wind die maar niet wil gaan liggen.

Dank aan uitgeverij Cossee voor het recensie-exemplaar.