De ultieme kopieeractie

Bij de zesde Langdon thriller van Dan Brown kan je, als lezer, inmiddels weten waar je aan begint.
Elk boek in deze serie volgt een vast patroon. Een geheim, Langdon, een vrouwelijke sidekick, een jacht, een oude stad, een monsterschtige schurk en puzzels. In principe hoeft het volgen van een vast formule niet erg te zijn, legio schrijvers doen dat. Maar Dan Brown kopieert letterlijk elk verhaalelement, tot het niveau dat AI het had kunnen doen.
Dit allemaal accepterend, hoe verhoudt dit boek zich tot zijn eerdere boeken?

Dan Brown is misschien niet de grondlegger van het thriller genre waarin een groot (oud) geheim wordt onthuld via een soort puzzeltocht, maar hij heeft het in zijn eentje populair gemaakt. En de eerste twee boeken uit de Langdon serie waren verfrissend, onderhoudend en fun. Veel klonen hebben dat niveau nooit kunnen halen. Het ironische is, hijzelf ook niet. En Het Ultieme Geheim is hier geen uitzondering op.

Waar het mis gaat is de thematiek. Dan Brown zijn formule is gebaseerd op geheimen die beschermd worden door geheime eeuwenoude genootschappen. Geheimen die via de kunst en architectuur ontrafeld kunnen worden. Op die manier krijgt het decor van een oude stad betekenis. Als lezer wordt je meegenomen in een razend tempo langs alle kunsthistorische artefacten van een stad. Wat oprecht interessant kan zijn.

In dit boek zijn de elementen wel aanwezig. De oude stad is Praag, er is een geheim, maar het geheim heeft helemaal niets van doen met Praag. Dan Brown probeert een pseudo-wetenschappelijke theorie te combineren met geheime diensten. Langdon rent en vliegt nog steeds, door Praag in dit geval, maar het maakt niet uit, het had net zo goed Chicago kunnen zijn. Dit is wat je krijgt als je je eigen verhaalelementen blijft kopieeren maar ondertussen heb je wel de thematiek verandert. Dan hapert de machine en heb je ineens 200 bladzijden teveel nodig om aan het eind te komen. Om toch urgent over te komen neem je als titel "The secret of secrets". Niet zomaar een geheim, het ultieme geheim. De geheimen uit de vorige boeken waren voor amateurs dit is HET geheim. Browns proza is nooit zijn sterke kant geweest, maar nu is al het genuanceerde weg, hij lijkt alles alleen nog maar te kunnen uitdrukken in superlatieven.

Is er dan niets goed aan dit boek? Jazeker. Het leest als een trein. Het is net een sugar rush, als je eraan begint wordt je vanzelf meegezogen naar het einde, zelfs als je je wenkbrauwen, tijdens het lezen, meerdere keren optrekt tot achter je haarlijn. Verder heeft het boek interessante weetjes. Dan Brown heeft z'n research gedaan, dat hij vervolgens dingen weglaat, eenzijdig presenteert en theorieen als vaststaande feiten presenteert is de vrijheid van de auteur. Hij schrijft geen wetenschappelijke verhandeling maar een thriller. Toch geeft het hier en daar aanleiding om eens verder te googlen en dat waardeer ik altijd in een boek. Het is helaas te weinig om dit boek tot het oude Dan Brown niveau op te tillen.