Van polderjongen tot zeekapitein

Dit is één van mijn favoriete boeken: ‘Klei en zout water’, geschreven door Marten Toonder sr. – inderdaad, de vader van de jullie vast en zeker bekende schrijver en tekenaar van de stripverhalen over Heer Bommel en Tom Poes. Toonder senior schreef het begin jaren vijftig met behulp van zijn zoon Jan Gerhard, zelf een zeer ondergewaardeerde auteur.

Samen met het prequel ‘Het meeuwenjong‘, dat rond 1959 uitkwam, vertelt deze autobiografie de geschiedenis van een doodarme polderjongen. Aan het eind van negentiende eeuw werkt hij zich van de aardappelvelden op tot hulpje van Toxopeus, de strandvonder van Rottumeroog, vervolgens tot schippersknecht op een zeegaande tjalk. Hij mag naar school van de schipper, die ziet dat de jonge Marten Toonder méér in zijn mars heeft.
Marten haalt zijn schippersdiploma en uiteindelijk zijn kapiteinspapieren. Als gezagvoerder op de grote vaart stond hij ongetwijfeld model voor Toonderfiguren als Kappie (zie Wikipedia) en kapitein Wal Rus. ‘Klei en zout water’ las ik rond 1986, in de periode dat ik net begonnen was als schipper in de bruine vloot. Niet voor niets heb ik drie exemplaren in mijn boekenkast staan. ‘Klei en zout water’ wist me tot op de dag van vandaag te inspireren. Vanwege de zee, het wadvaren en het zeilen natuurlijk, maar vooral ook vanwege de levenswijsheden die ik er voor mezelf uithaalde