Het verlangen naar je moeder

Het verlangen naar je moeder


Eerder schreef Deniz Kuypers een autobiografische roman waarin hij op zoek gaat naar zijn vader: De atlas van overal (2021). Zijn vader woont vaak bij zijn Nederlandse vrouw en kinderen maar niet altijd. Soms is hij bij zijn vrouw en kinderen in Turkije. Dat geeft natuurlijk problemen. Deniz Kuypers gaat op zoek naar zijn vader en diens verhaal, naar diens geschiedenis om zo vat te krijgen op zijn eigen leven.

In zijn nieuwe autobiografische roman onderzoekt hij de vouwen in zijn familie, zijn overgrootmoeder Levina, zijn oma Nel en zijn moeder Lucia. Dat doet hij in drie delen. Het deel over Levina, zijn overgrootmoeder, raakt mij het meest. Alle vrouwen hebben issues op het gebied van de liefde, huwelijk en voorechtelijke kinderen. Zaken die over het algemeen vrouwenlevens meer beïnvloeden dan de levens van mannen.
Deniz’ oma had geen man en maar wel een voorechtelijk kind. Levina, de overgrootmoeder, had veel kinderen en een voorechtelijk kind. Dat kind had ze moeten afstaan en hem kon zij pas later kon ophalen, toen ze al een aantal andere kinderen had.
Lucia, Deniz’ moeder is niet getrouwd met haar Turkse man, omdat hij al getrouwd is in Turkije. Lucia’s man mishandelt haar en hun kinderen en is geen family man.

Op de een of andere manier is het verhaal van Levina, die haar voorechtelijk kind na zijn geboorte moest achterlaten bij de nonnen, het meest schrijnend. Haar leven, haar houding ten opzichte van haar negen kinderen werd daardoor bepaald. Na haar eerste bevalling kwam het eigenlijk niet meer goed met haar, ondanks dat ze een liefhebbende man trouwde en veel kinderen kreeg.
Deniz’ oma trouwde na een ongewilde zwangerschap niet en vond haar werk in de verpleging belangrijker. Haar dochter, Lucia, werd opgevoed door haar moeder Levina.
Op haar beurt trouwde Lucia ook niet, maar verliet haar man niet, omdat zij haar twee kinderen, Deniz en zijn oudere zus, niet wilde laten opgroeien zonder vader, zoals zij wel had moeten doen. Daarom dragen haar kinderen haar achternaam - en ook om zo een uitkering te kunnen aanvragen -. In die relatie was iedereen ongelukkig: Lucia, de vader van Deniz, zijn zus en Deniz zelf.


Het bijzondere van Deniz’ romans is dat hij de lezer meeneemt in zijn verwarring, zijn onderzoek - ook onderzoek in archieven en dergelijke - en zijn overdenkingen. Daarom zijn zijn boeken geen eenvoudige familieromans, maar is het duidelijk dat het om hem, Deniz, gaat. Hij wil weten in hoeverre zijn voorgeschiedenis hemzelf bepaald heeft. En of dé familiegeschiedenis wel bestaat, of er meerdere geschiedenissen bestaan. Zijn leven is een wanordelijke zoektocht naar liefde en veiligheid: het verlangen naar de liefhebbende en koesterende moeder - en vader -.

Dit is een bijzondere familieroman, goed geschreven, uitermate boeiend en vol emoties. Maar de roman kan ook staan voor het leven van elk van ons: allemaal hebben we een chaotische en traumatische familiegeschiedenis. Goed, goed, de ene geschiedenis is wat traumatischer dan de ander, maar toch….