Originele insteek

Een groep Nederlanders is door een watersnoodramp gevlucht naar Noord-Afrika en probeert daar een nieuw bestaan op te bouwen. De Nederlanders en de autochtone bevolking leven redelijk vreedzaam langs elkaar heen. Tot er een nieuwe dominee verschijnt die de verstandhouding tussen beide groepen op scherp zet.

Met dit plot heeft Goossens meteen een heel actueel onderwerp te pakken. Door de recente toename van vluchtelingen in ons land, zijn ook veel negatieve geluiden te horen over mislukte integratie en het verlies van de Nederlandse identiteit. Met zijn verhaal houdt Goosens de lezer een spiegel voor door de migratieproblematiek om te draaien. Wat nu als de Nederlanders de vluchtelingen zijn? Hiermee probeert hij het ontstaan van deze problematiek begrijpelijk te maken.

En daarin is Goossens goed geslaagd! In ‘Tot bloed op het droge’ vliegen de vooroordelen over en weer. Het verschil in geloof speelt een belangrijke rol in het ontstaan van conflicten en uiteindelijk radicalisering. Door te migreren als groep en krampachtig vast te houden aan hun identiteit, zijn de Nederlanders nooit geïntegreerd geraakt in Noord-Afrika. Hoewel het verhaal is geschreven vanuit het perspectief van de Nederlanders en je je daardoor als Nederlandse lezer eerder met hen identificeert, wekken de Nederlandse personages geen sympathie op. Integendeel zelfs. Je kan niet anders concluderen dan dat het probleem van twee kanten komt: de weerstand van de autochtone bevolking tegen hun ‘gasten’ en het gebrek aan integratie van de Nederlanders veroorzaken een duidelijke tweedeling. Zonder partij te kiezen schetst Goossens een heldere inkijk hoe dit soort problemen zouden kunnen ontstaan.

In de openingsscène stap je als lezer meteen in zo’n conflict. Maar daarna kabbelt het verhaal wat voort. Echt saai wordt het niet, maar er gebeurt gewoon niet zo veel. Maar als de nieuwe dominee ten tonele verschijnt krijgt het verhaal veel meer vaart en gaat het echt leven. Toch blijven er veel zaken onuitgewerkt en roepen veel vragen op. Hoe is de situatie in Nederland na de watersnoodramp? Waarom hebben de personages ervoor gekozen naar Noord-Afrika te komen ipv een land waar de normen en waarden dichter bij die van de Nederlanders liggen? En hoe zit het nou toch met de nieuwe dominee?

Het verhaal is beschreven in een veelzijdige stijl. Harde taal en plastische beschrijvingen worden afgewisseld door bijna poëtische zinnen. Woordgrapjes en droge humor houden de zwaardere thema’s luchtig. Op een speelse manier heeft Goossens allerlei Arabische woorden in het verhaal verwerkt, die vertaald kunnen worden met een lijst achterin het boek. Helaas is het boek ook doordrenkt met citaten uit de Bijbel (en soms de Koran), die de vaart behoorlijk uit het verhaal halen. Voor lezers die minder bekend zijn met religie, zijn deze teksten lastig te interpreteren en moeilijk te plaatsen in de context. De grote rol van religie was ook duidelijk naar voren gekomen als er een flink aantal van deze citaten geschrapt waren.

Samengevat heeft dit boek een interessante insteek, maar de vele Bijbelse citaten zijn soms wat lastig te behappen en onderbreken op den duur zelfs het leesplezier. Na het dichtslaan blijft dit boek nog lang in je hoofd zitten omdat onuitgewerkte zaken in het plot allerlei vragen oproepen. Vragen die misschien wat afleiden van het ware doel van dit boek: inzicht krijgen hoe migratieproblematiek zou kunnen ontstaan.