Het boek van vuur

Christy Lefteri is een Engelse schrijfster. Ze studeerde Creative Writing en doceert dit vak aan de Brunel University of London. Ze is de dochter van Grieks-Cypriotische vluchtelingen en werkte als vrijwilligster in het Unicef opvangcentrum voor vluchtelingen in Athene. Hier deed ze inspiratie op voor haar eerste roman De bijenhouder van Aleppo. Daarna volgden Zangvogels en Het boek van vuur.

De cover van Het boek van vuur ziet er heel aantrekkelijk uit. De felle kleuren van de achtergrond springen direct in het oog. Verder vallen de gestileerde afbeeldingen van de Griekse huizen en de rode silhouetten van een vrouw en een meisje op. De blauwe bladeren en de titel zijn glanzend blauw afgedrukt, in tegenstelling tot de verdere cover die een matte finish heeft. Door haar voorgaande boeken, die ik ook gelezen heb, en de prachtige cover werd ik nieuwsgierig naar dit verhaal.

'... Er was eens een prachtig dorpje dat duizenden verhalen kon vertellen, over liefde en verlies en vrede en oorlog. Het werd verzwolgen door een brand die oplaaide tot aan de hemel. Het vuur woedde helemaal tot aan de zee, waar het zijn spiegelbeeld ontmoette...'

Muzikante Irini woont samen met haar man Tasso, dochter Chara en hond Rosalie in een dorp op het Griekse eiland Kea. Ze leiden een rustig leven en genieten van de mooie natuur. Als ze op een dag buiten eten, zien ze allerlei dieren voorbijrennen en grote rookwolken opstijgen boven de bomen. Het bos staat in brand. Terwijl Irini, Chara en Rosalie zich naar het water haasten, rent Tasso terug om zijn vader te zoeken. Al snel wordt duidelijk dat de brand enorme sporen heeft nagelaten. Hun huis en het eromheen gelegen bos zijn verwoest en er zijn veel slachtoffers gevallen. De grote vraag is hoe de brand is ontstaan. Is het door de droogte gekomen of heeft iemand de brand aangestoken? Heeft de man die Irini bij de kastanjeboom zag er iets mee te maken? Irina besluit haar verhaal op te schrijven in, zoals zij het noemt, het boek van vuur. Op deze manier hoopt ze de tragische gebeurtenis te kunnen verwerken. Langzaam maar zeker wordt duidelijk wat er gebeurd is en welke invloed dit heeft op het gezinsleven. Daarnaast worstelt Irini met schuldgevoelens over iets belangrijks. Zal ze in staat zijn om dit van zich af te zetten of blijft het haar leven beïnvloeden?

Het boek van vuur bestaat uit twee verhaallijnen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. De eerste verhaallijn wordt verteld vanuit Irini in de ik-vorm en speelt zich vijf maanden na de brand af. Dit verhaal wordt afgewisseld met een verhaallijn vanuit het personaal vertelperspectief, waar de verteller het woord neemt en de gebeurtenissen tijdens, en kort na de brand beschrijft. De hoofdpersoon wordt hier 'de moeder' genoemd. Tezamen geeft het een goed beeld van wat er gebeurd is en welk effect dit heeft op de overlevenden.

De schrijfstijl van Lefteri is vlot en beeldend. Door de gedetailleerde beschrijvingen van de natuur is het niet moeilijk om je een voorstelling te maken van de omgeving. Je waant jezelf tijdens het lezen echt op het Griekse eiland Kea. Ook de personages worden krachtig en levendig neergezet. Je kunt met hen meeleven doordat hun gedachten en gevoelens goed uitgewerkt zijn. Dat is ook de reden dat de dappere Irini al snel een plekje in mijn hart kreeg. De schrijfster verwoordt op een indrukwekkende wijze wat een traumatische gebeurtenis met mensen kan doen en hoe de verwerking voor iedereen verschillend kan zijn. Afhankelijk daarvan kunnen mensen elkaar in het rouwproces kwijtraken, maar ook juist terugvinden. Dat communicatie belangrijk blijft, komt duidelijk naar voren in dit boek. Daarnaast wordt ook uitgebreid aandacht besteed aan het thema schuldgevoel. Irini komt in het verhaal voor een groot dilemma te staan. Beïnvloed door emoties maakt ze een keuze, maar later blijken de gevolgen onomkeerbaar. Ze moet leren leven met haar schuldgevoelens en dat valt haar zwaar. Dit thema wordt op een aangrijpende manier geïntegreerd in de roman. Wat zou ik zelf doen in een vergelijkbare situatie? De schrijfster nodigde me als het ware uit om over deze vraag na te denken.

'... Hoe enorm kan verwoesting zijn, hoe verterend, hoe onherroepelijk. Ze zag de enorme omvang van de brand weer voor zich, de muur van vuur, die van oost tot west en tot aan de hemel reikte . Alleen het water kon hem tegenhouden, en tegen de tijd dat hij de klif bereikt had, had hij zoveel verslonden...'

De rode draad in Het boek van vuur is de maatschappelijke problematiek van de klimaatverandering. Door stijgende temperaturen en langdurige droogte neemt de kans op bosbranden ieder jaar toe. We kunnen ons allemaal reportages herinneren over grote bosbranden in het zuiden van Europa. Wat kunnen we als mensheid doen nu het probleem steeds groter wordt? Tijdens het lezen bekroop me regelmatig een beklemmend gevoel. Wat moet het vreselijk zijn om je huis en je leefomgeving in vlammen te zien opgaan. De auteur haalde deze problematiek met regelmaat aan en verviel daardoor, mijns inziens, iets te vaak in herhaling. Gelukkig deed dit niets af aan de leesbeleving.

Het boek van vuur is een aangrijpende roman over de gevolgen van een vernietigende bosbrand. Het verhaal boeide me van het begin tot het einde en bleef daarna nog even in mijn hoofd hangen. Dit boek is zeker het lezen waard en ik geef het vier sterren.

Sandra
www.boeken-cast.nl