Een rauw, maar krachtig verhaal

De Chinese immigrante Zou Lei ontmoet drievoudig Irak-veteraan Skinner in Queens – New York, waar het verhaal zich afspeelt. Beide personen zijn vechters, hoewel beiden op een ander vlak. Zou Lei vecht om te overleven als illegale immigrante in een achterstandswijk, waar de angst voor arrestatie een groot stempel op haar leven drukt. Zou Lei is een sterke vrouw met een enorm doorzettingsvermogen om zich staande te houden in de moeilijke omstandigheden waarin zij verkeert. Ze combineert vele banen voornamelijk in de horeca, waar zij harder werkt dan haar collega’s. Ze maakt lange dagen, ze is fysiek sterk en ze pakt alles aan, maar desondanks wordt ze keer op keer onderbetaald en zonder opgaaf van reden vervangen door weer andere mensen. Ze is assertief, maar niet haatdragend ondanks alles wat zij heeft meegemaakt. Ze woont in een hokje met niet meer dan een vuil matras in een smerig gebouw waar vele immigranten wonen. Al haar bezittingen passen in een plastic tas. Skinner daarentegen is ook een vechter, maar dan beroepsmatig. Tot drie keer toe is hij uitgezonden naar Irak om daar te vechten voor een land dat niet het zijne is. Hier heeft hij, onder erbarmelijke omstandigheden, geleerd dat alles vernietigd kon worden en toen heeft hij ook alles vernietigd. De gruwelijkheden die hij keer op keer heeft meegemaakt, maar ook zelf heeft begaan, evenals het verlies van zijn maat, hebben diepe psychische wonden bij hem nagelaten. Terug in Amerika kan hij op geen enkele steun van de overheid rekenen en kan hij niet meer functioneren. Hij is lusteloos, angstig, argwanend en heeft nachtmerries elke nacht. Hij komt de tijd door met kijken naar gewelddadige filmpjes uit Irak, het drinken van alcohol en het afbeulen van zijn lichaam in de sportschool. Hoewel Skinner in tegenstelling tot Zou Lei wel over wat financiële middelen beschikt, leeft ook hij onder erbarmelijke omstandigheden. Hij huurt een naargeestig souterrain bij een ongure familie.

Verwacht van dit boek geen prachtige literaire taal. De immigranten uit dit boek spreken elkaars taal niet en ook de Engels taal zijn zij vaak onvoldoende machtig. De zinnen in de dialogen zijn dan ook kort en bondig. De dialogen bevatten geen leestekens, waardoor het soms moeilijk te bepalen wie aan het woord is. Het gaat echter niet zozeer om de inhoud van de gesprekken. De gesprekken zijn nergens diepgaand, wat de leegheid en vooral de eenzaamheid van de immigranten en ook van Skinner en Zou Lei benadrukt.

De toon in het boek is rauw. Lish besteedt veel aandacht aan het beschrijven van de sfeer. Nergens in het boek is een lichtpuntje te bespeuren. Het is overal vies met veel zwerfafval, alles is verouderd en rommelig, veel graffiti, overal lawaai, veel geweld, armoede, ongezond eten, drankmisbruik en uitbuiting. Nergens is een veilige plek, rust of schoonheid te vinden. Alles wordt gedurende het hele boek in detail beschreven. Dit lijkt langdradig, maar het heeft als doel dat je als lezer constant wordt ondergedompeld in deze ellende. Je kunt er niet overheen lezen, je kunt er niet aan ontsnappen. Je kunt niet anders dan de hoofdpersonen vergezellen in hun troosteloze en uitzichtloze bestaan.

En toch gaat dit boek over de liefde tussen Skinner en Zou Lei. Een liefde zonder onbezorgde verliefdheid, zonder romantiek, zonder passie. Een liefde van bijna alles ontdaan. Wat overblijft is een oprechte liefde die draait om betrokkenheid en zorg voor elkaar. Door op deze manier de liefde tussen twee mensen te schetsen, ontstaat een krachtig verhaal, dat je niet meer loslaat. Na het lezen van dit boek duurt het even voor je weer terug kunt keren naar het normale, geordende, dagelijkse leven. Het voelt als het moeizame ontwaken na een nachtmerrie. Een nachtmerrie die voor velen de werkelijkheid van alle dag is. Een leven waarin hard werken nodig is om te overleven, maar geen enkel uitzicht biedt op een mooie toekomst.

Een bijzonder boek met een bijzondere schrijfstijl. Een realistisch verhaal waarin je zo betrokken raakt bij de hoofdpersonen en hun situatie dat je geprikkeld blijft om door te lezen. Een krachtig verhaal over liefde en uitzichtloze armoede.
Een boek dat je leert om diep respect te tonen voor het doorzettingsvermogen van mensen om te overleven in erbarmelijke omstandigheden.