Vrouwelijke bewustwording

Ik ben met een verkeerd beeld in dit boek gestapt. Ik dacht dat deze klassieker zou gaan over een “foute” vrouw, vol passies en ongetemde verlangens, op het hysterische af, een beetje zoals Madame Bovary. Maar al snel bleek dit helemaal niet te kloppen.

De heldin in het verhaal, Lady “Connie” Chatterly is een jonge vrouw, welopgevoed, en goed getrouwd met een baron. Ze kreeg een relatief vrije opvoeding, door haar vader, waardoor zij in haar adolescentie reeds experimenteerde met o.a. seks. Seks was echter steeds een gevolg van het geestelijk genot: zinvolle, diepgaande gesprekken over filosofische en politieke onderwerpen, waarbij de geestelijke connectie dan als het ware bevestigd werd door een lichamelijke, “dierlijke” connectie.

Haar jeugdliefde, met wie zij deze connectie had, komt echter te overlijden op jonge leeftijd tijdens de oorlog. Connie is er niet echt het hart van in, de “grote liefde” was het niet, daar hecht zij als nuchtere en verstandige jonge vrouw ook niet zoveel waarde aan, en zij ontmoet zo enkele jaren later Sir Chatterly, waarmee zij ook opnieuw een voornamelijk geestelijke connectie aangaat.

De tijd verstrijkt, en omwille van de oorlogswonden van Sir Chatterly, is er ook geen seksuele connectie meer over. Het echtpaar ervaart dit niet als een gemis, wat is er immers meer verheven dan het geestelijke? Ze cultiveren bijgevolg hun geestelijke band door het schrijven van boeken (onder zijn naam) en het entertainen van zijn vrienden waarbij dagen en avonden gevuld worden met het voeren van gesprekken aangaande politieke, filosofische en andere actuele thema’s.

Tot Lady Chatterly letterlijk en figuurlijk begint weg te kwijnen en ze zich vragen begint te stellen bij die focus op het geestelijke. Haar gevoelens en emoties hierrond worden nog meer in de war gebracht door verdere kennismaking met de boswachter van haar man, die net die “dierlijke” gevoelens in haar opwekt. Je raadt het al, ze beginnen een affaire, maar aanvankelijk zonder al te grote emoties. Ook dit evolueert, Connie wordt langzamerhand steeds meer wakker geschud, alerter gemaakt, en gaat ook verder in haar passies, verlangens en daadkracht.

Dit is lang een “verboden” boek geweest omwille van de seksualiteit, en de manier waarop deze aan bod komt. En inderdaad, ik kan me wel voorstellen dat het bij uitgave wel wat blozende blikken opleverde bij bepaalde personen in bepaalde milieus.

Als hedendaagse lezer heb ik dit boek ervaren als een verhaal over een vrouw die, ondanks de illusie van vrijheid, toch vast zat in een slapende modus, onderhevig aan de wensen en grillen van haar man. We zien hoe ze gaandeweg zich bewuster wordt van zichzelf, streeft naar zelfontplooiing en –verrijking, en hoe ze uiteindelijk krijgt wat ze wilt. Daarnaast komen allerhande boeiende thema’s aan bod, zoals bv. de teloorgang van het “oude Engeland” door de komst van de industrialisatie, de minachting voor geldzucht (de “succeshoer”), de discussie rond nature versus nurture enz…

Dat alles geschreven door een man uit de 19eE, vanuit het perspectief van een vrouw en nog steeds boeiend in de 21e E. Knap.