Wanneer een sprookje verandert in harde realiteit

Wat te doen wanneer je tijdens een periode in je leven een reeks traumatische ervaringen opdoet waardoor de realiteit nauwelijks te verdragen is? Wanneer je in een rouwproces zit dat maar voortduurt zodat je langzaam maar zeker de grip op de werkelijkheid verliest? Dan kun je vluchten in je eigen gecreëerde werkelijkheid, een fantasiewereld die troost en bescherming biedt.

Dit overkomt Znezanka, hoofdpersonage in de gelijknamige roman van Bronja Prazdny. Bronja is schrijver en journalist en schreef eerder twee non-fictie boeken. ‘Znezanka’ is haar fictie-debuut.

In deze roman lezen we hoe een vrouw omgaat met haar traumatische verleden. De buitenwereld vindt haar gedrag vreemd, beangstigend en onacceptabel. Keer op keer belandt zij in de psychiatrie. Helaas komt ze hier, zelfs na jaren, niet veel verder mee. De vraag is of zij gek is of dat ze een rijke fantasie heeft waarin bepaalde dingen een eigen leven zijn gaan leiden.

Er komt een keerpunt wanneer Znezanka op reis gaat om te zoeken naar antwoorden op belangrijke vragen. De bedoeling is om het verleden gedeeltelijk los te laten, zodat ze verder kan met haar leven. Tijdens deze reis krijgt ze gezelschap van twee bijzondere personages die ieder hun eigen verhaal hebben waaraan Znezanka zich kan spiegelen. Door middel van flashbacks krijgt de lezer steeds een duidelijker beeld van Znezanka’s verleden, waardoor haar huidige hersenspinsels een verklaring en betekenis krijgen.

Bronja beschrijft de gebeurtenissen uit het heden en het verleden op een eerlijke, ontroerende en soms rauwe wijze. Realistische, gedetailleerde beschrijvingen, bijvoorbeeld over de natuur en gedeeltes met wonderbaarlijke en magische symboliek wisselen elkaar af. Werkelijkheid en fantasie lopen soms in elkaar over waardoor het moeilijk te bepalen is wat echt is en wat niet. Het boek bevat voornamelijk zware thema’s. Heftige gebeurtenissen volgen elkaar in hoog tempo op. Gelukkig ontbreekt de humor niet, waardoor het verhaal op voldoende momenten luchtigheid krijgt.

Znezenka is een moedige en gedurfde psychologische roman die aanzet tot nadenken over hoe wij aankijken tegen ‘het afwijkende’. Bovendien een boek, dat naast alle donkere kanten, elementen bevat om hoop uit te putten.