Indringende debuutroman over de impact van een trauma

In De kaalvreter laat Machteld Siegmann ons in een sobere, indringende stijl kennismaken met de Joodse Leie Blum. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt zij als driejarige ondergebracht bij een boerengezin in Zanegeest. Leie wordt door haar pleeggezin liefdevol opgevangen, toch wacht zij tot haar ouders terugkomen. Het wachten blijkt tevergeefs.
Jaren later, in 1958, trouwt ze met Dirk, met wie ze twee zonen krijgt. Hoewel Leie redelijk gelukkig lijkt met haar gezin en goed functioneert in het boerenbedrijf dat zij samen runnen, blijft er altijd een onbestemd gevoel en wacht ze...ja, op wat precies?
Dan gebeurt er iets waardoor Leie in een depressie raakt. Apathisch staart ze dag in, dag uit, met holle ogen en een lege blik voor zich uit. Ze lijkt het contact met de wereld te zijn verloren.
In korte hoofdstukken en afwisselend vanuit de perspectieven van de afzonderlijke gezinsleden beschrijft de auteur welke impact de depressie heeft op de dagelijkse gang van zaken, welke gevoelens er bij komen kijken en op welke manier een ieder met de crisis omgaat. We lezen hoe leegte en wanhoop bij Leie overheersen, hoe Dirk, ondanks alles, de boel draaiende probeert te houden en alles doet om zijn 'oude' Leie weer terug te krijgen: hoe 15-jarige, puberende Anton in de weerstand gaat en vlucht en hoe de jongste, de 11-jarige, gevoelige Meeus de zorgende rol op zich neemt.
Deze korte hoofdstukken worden afgewisseld met stukken uit het verleden. Langzaam maar zeker krijgt de lezer een beeld van de gebeurtenissen van vroeger. Het geheel zit knap in elkaar, het omschakelen tussen verschillende personages en tijden, gaat soepel, ook doordat ieder een eigen stem, karakter en kenmerkende handelingen heeft.
Het boek bevat prachtige metaforen, beeldspraak en verwijzingen naar Bijbelse teksten. De metaforen zijn goed gedoseerd, waardoor ze het verhaal niet vertragen.
Conclusie: De kaalvreter is een rijk boek dat het waard is om meerdere keren te lezen: vanwege het verhaal op zich, de soepele, krachtige schrijfstijl en de diepgang en meerdere lagen waardoor de lezer er telkens iets nieuws in zal ontdekken.