Goedheid zonder grenzen

Er zijn al tig recensies van het bejubelde boek dertig dagen van Annelies Verbeke, genomineerd voor de ECI literatuurprijs, winnaar NRC boekenwedstrijd en op hoog op veel toplijstjes van 2015, maar ik kan het niet laten om mijn commentaar toe te voegen.
Voor wie het nog niet weet dertig dagen verhaalt over een Senegalese klusjesman die op het platteland van West-Vlaanderen tegen de grens met Frankrijk, gelukkig is door de verven en behangen bij verschillende mensen thuis. Ze hebben allemaal hun problemen en vroeg of laat luchten ze hun hart bij de vriendelijke Aphonse, die iedereen probeert te helpen. Natuurlijk heeft hij zelf ook een verhaal, maar dat komt lang niet zo goed uit de verf; een veel jongere vriendin Kat met wie hij een geweldig seksleven heeft, een moeder en zus in Senegal waar de ebola dreigt uit te breken, oude vrienden met wie hij ooit rondtoerde om muziek te maken. Zomaar wat details ik had ook andere kunnen kiezen, want net zoals het is in het echte leven, echt alles heeft Annelies Verbeke wel ergens in het verhaal een plek gegeven; kanker, burenruzie, seksueel misbruik in de katholieke kerk, depressie, discriminatie, overspel, schrijversdip, echtscheiding, adoptievraag, vluchtelingencrisis, natuurschoon, leven in een stad versus platteland, alcoholisme, homo’s, hoogbegaafd kind, o, ja en dan doen we er ook nog wat toespelingen bij naar poëzie, Griekse mythologie en natuurlijk de bijbel. Neem mij niet kwalijk als ik niet alles heb gehad, er moet ook nog wat te ontdekken over blijven.
Bij hoofdstuk 23 was ik met klaar met het boek. Natuurlijk ik zag de charme van het Vlaams en de mooie zinnen. Maar het laatste stickertje met love it plakte ik op blz 87. Inderdaad bij hoofdstuk 23 was ik nog maar net een week op weg, want in 30 dagen tellen de hoofdstukken af. Dat is op zich is een leuk gegeven, maar het blijkt het verhaal niet spannender te maken. Daarvoor propt Annelies Verbeke er mijns inziens te veel in. Ik heb het advies van David van Reybrouck opgevolgd, “Lees het traag, leg het weg, lees het weer.” Maar daardoor groeide bij mij de afstand tot het boek. Het kostte veel moeite om weer in het verhaal te komen wat hele absurde trekjes ging krijgen.
Je kunt natuurlijk alles benoemen wat er speelt in onze maatschappij en blijkbaar zijn er lezers die dat kunnen hebben in een boek. In het echte leven daar draai ik mijn hoofd al weg bij wat mij niet aanstaat en ik kies vaak bewust voor wat mij wel raakt, zoek wat dat betreft ook meer de diepte op, meer informatie, meer aandacht enzovoort. Als ik iets de laatste tijd heb geleerd is dat je niet zonder grenzen kunt, je moet wel afbakenen of keuzes maken. Je kiest als inspiratie voor de bijbel of Griekse mythologie of wat dan ook.
Maar eerlijk is eerlijk in de samenleving is die keuze er ook niet altijd. We willen van alle walletjes mee eten en overal door geïnspireerd raken. Datzelfde zie ik uiteindelijk ook in Alphonse, hoe goed en vriendelijk hij ook is. Het is niet alleen naïviteit, het is ook een zwakte van geen keuzes durven maken en weten waarom je wilt doen voor een ander wat je doet. Dan kan er veel mooi zijn in het leven, als je niet weet waarom of waarvoor blijf je toch arm achter.