Erkenning en eenzaamheid

Ik heet Lucy Barton is de nieuwste roman van Elizabeth Strout (1956). Deze Amerikaanse schrijfster won in 2009 de prestigieuze Pulitzerprijs voor de literatuur voor haar boek Olive Kitteridge. Ik heet Lucy Barton is in het Nederlands vertaald door Barbara de Lange. Het is een kabbelend verhaal over een moeizame moeder-dochterrelatie, het overwinnen van onzekerheden, en jezelf losmaken van het verleden om een geheel nieuw leven te beginnen.

Lucy Barton kijkt terug op een belangrijke periode in haar leven. In het New York van de jaren '80 wordt zij opgenomen in het ziekenhuis voor een blindedarmoperatie. Een ogenschijnlijk eenvoudige ingreep, maar vanwege complicaties moet zij in totaal negen weken in het ziekenhuis blijven. Haar echtgenoot komt slechts sporadisch op bezoek. Hij heeft zijn handen vol aan zijn drukke baan en de verzorging van hun twee jonge dochtertjes. Hij benadert zijn schoonmoeder om Lucy in het ziekenhuis bij te staan. Op dat moment hebben moeder en dochter elkaar al jaren niet meer gezien.

Gedurende de vijf dagen die moeder en dochter in elkaars gezelschap doorbrengen verloopt het contact moeizaam. Er wordt gekletst over koetjes en kalfjes, koosnaampjes bedacht voor het verplegend personeel, en vooral veel geroddeld over personen uit het verleden. Écht tot de kern komen, of affectie tonen vinden beide vrouwen moeilijk. Ook Lucy’s jeugd op het Amerikaanse platteland, die gekenmerkt wordt door isolement, eenzaamheid en armoede, wordt slechts oppervlakkig besproken. Naast materiele armoede is er minstens zoveel sprake van culturele armoede: het gezin bezit geen televisie, boeken en kranten.

Op de universiteit ontmoet Lucy haar echtgenoot en met hem verhuist ze naar New York. In deze creatieve, bruisende stad begint het jonge stel een nieuw leven. Het is Lucy’s grootste droom om schrijfster te worden. Dit verlangen wordt extra aangewakkerd na een ontmoeting met de excentrieke Sarah Payne, een schrijfster die fungeert als mentor en inspirator. Na slechts een paar korte gesprekken weet zij Lucy’s levensverhaal als volgt samen te vatten: "dit is een verhaal over een moeder die van haar dochter houdt. Op een gebrekkige manier. Omdat al onze liefde gebrekkig is." Uiteindelijk vindt Lucy de moed om aan haar eerste boek te gaan werken.

Ik heet Lucy Barton lijkt een luchtig, kabbelend verhaal, maar wie goed tussen de regels door leest wordt getroffen door de onzekerheden van de hoofdpersoon. Bovendien blijkt dat verandering en zelfverwezenlijking gepaard gaan met gevoelens van intense eenzaamheid. Of zoals Lucy het zelf omschrijft: "eenzaamheid was de eerste smaak die ik in mijn leven had geproefd, en ze was er altijd, verstopt in de groeven van mijn mond, om me niet te laten vergeten."

De transformatie van de hoofdpersoon speelt zich af in de stad New York. Het boek belicht naast de ontwikkeling die Lucy doormaakt ook de veranderingen die de stad ondergaat. Van de flamboyante homohoofdstad die de metropool in de jaren '80 is, tot het hardere Amerika sinds de aanslagen van 11 september. Een interessante schets van verschillende tijdperken.

Enig minpuntje zijn de infantiele bijnamen, zoals ‘Snoepje, Koekje, Kiespijn en Ernstig Kind’ die worden gebruikt om de hoofdpersoon en het verplegend personeel te beschrijven. Afleidende elementen die afbreuk doen aan het verder subtiele, mooi opgetekende verhaal.