Schitterend debuut over opgroeiende jongeman

Twee verhaallijnen lopen door elkaar in dit boek: aan de ene kant dat van het gezin Goetmakers, aan de andere kant het verhaal van Daniel, die opgroeit in een op zijn zachtst gezegd bijzonder gezin. Het verhaal in Eland kan gezien worden als een bildungsroman: we volgen Daniel vanaf zijn verwekking, en zien hem langzaam opgroeien en zich ontwikkelen, tot hij ongeveer veertig is. Tegelijkertijd is het een soort van mozaiekvertelling: de twee verhaallijnen hebben met elkaar te maken, alle personages hebben met elkaar te maken en uiteindelijk past alles in elkaar.

Muus is er geweldig goed in geslaagd om de lezer te raken: vooral door de personages echt te laten leven. Hoofdpersoon Daniel is daarvoor het beste voorbeeld: zijn leven wordt op zo'n manier beschreven dat je heel erg met hem meeleeft. Zijn gedachtewereld - zijn gevoelens, heel mooi neergezet in deze roman. Je krijgt onherroepelijk sympathie voor hem. Maar ook de andere karakters (het zou zonde zijn om al over ze te vertellen; als lezer moet je rustig kennismaken met ze, lezen over ze, en vervolgens zelf oordelen), stuk voor stuk heel mooi uitgewerkt, met eigen, kenmerkende negatieve en positieve karaktertrekken. Geen enkel personage zit zomaar in het verhaal: alle hoofd- en bijpersonen spelen hun rol op een eigen manier. Ze laten je geïrriteerd, ontroerd, glimlachend, boos of teleurgesteld achter.

En niet alleen wat betreft de personages is dit debuut van Lykele Muus erg geslaagd te noemen: hij weet rake, alledaagse thema's aan te boren, hiermee herkenning te creëren, wakker te maken, de lezer aan het denken te zetten. De zoektocht naar jezelf. Naar de ander. Wat is waarheid? Schuld? Hoe om te gaan met vertrouwen versus wantrouwen in een wereld waarin niets is wat het lijkt? Met mensen die niet doen wat ze zeggen, en niet zeggen wat ze doen? Met mensen die ongrijpbaar zijn - onpeilbaar, wat gaat er in ze om? De conclusie vooralsnog: je kunt nooit zeker weten wat er in andermans hoofd omgaat.

Hoewel het niet de minste thema's zijn die in deze roman de revue passeren leest het boek lekker weg: de hoofdstukken zijn kort, het boek heeft een prettige structuur (bestaat uit 6 delen), en het taalgebruik is modern en vlot. Ook zonder er teveel in of achter te willen zoeken (en er zit zoveel in! intertekstualiteit...verwijzingen, diepere thematiek en achtergronden) is het zeker de moeite waard: wie diepgang zoekt zal diepgang vinden. Maar ook zonder dat te zoeken is het gewoon een heel mooi verhaal. Ik heb er erg van genoten. Lezers die op zoek zijn naar een fijne, moderne debuutroman, met prachtig uitgewerkte personages, thema's om over na te denken en een opbouw en structuur die een fijne leeservaring bevorderen, moeten zeker kennismaken met 'Eland'. Nadat het boek is uitgelezen is het eigenlijk niet uit; geraakt blijft de lezer achter, met genoeg stof tot nadenken.