De verhalen van jouw leven en anderen

Wij, Sciencefiction liefhebbers, zijn de laatste jaren maar schaars bedeeld met verhalenbundels terwijl we er in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw er haast mee doodgegooid werden. Maar nu, nu worden we na al die tijd meer dan verwend met deze bundel van Ted Chiang. Een van de verhalen in deze bundel: ‘De hel is de afwezigheid van God’ verscheen eerder in de in 2006 door de Boekerij uitgegeven bloemlezing ‘De Locus Awards’, maar verder was deze Amerikaanse schrijver hier, in vertaling, onbekend. Aan die onbekendheid is met deze bundel een einde gekomen.

Op de omslag staat dat Ted Chiang een verhaal per twee jaar schrijft. Je kunt je afvragen of hij er echt twee jaar over doet, of dat hij er maar een aflevert in de twee jaar. Het eerste lijkt meer voor de hand te liggen. Zijn verhalen maken een indruk of hij er lang en diep over nagedacht heeft over de woorden die hij gebruikt en zelfs de plaatsing van een komma lijkt belangrijk.
Het is dan ook zeker niet het geval dat je er zo maar doorheen raust, je moet er absoluut de tijd voor nemen en na het lezen van een verhaal uit deze bundel is het haast onmogelijk meteen aan de volgende te beginnen zonder eens even nagedacht te hebben over wat je zojuist gelezen hebt. Het leestempo, dat zal je merken, zal een stuk lager liggen dan het normale tempo dat je bezigt. Is deze bundel dan minder toegankelijk? Nee, dat zeker niet. Elk verhaal begint rustig en misschien is het zelfs wel een beetje saai te noemen, maar allengs wordt het interessanter en boeiender en wordt je erdoor gegrepen. Het wordt zelf onmogelijk het verhaal weg te leggen en uitgelezen moet het dan zeker.

Niet alle verhalen zijn SF er zit er ook een tussen die je als Religieuze Fantasy zou kunnen bestempelen. Ze zijn echter allemaal fantastisch en meer dan origineel en verrassend. Zelfs de aantekeningen bij de verhalen achterin zijn het lezen meer dan waard. Je krijgt dan een beetje een inzicht in het denken van Chiang.

Ik kan het niet laten om op een van de verhalen wat dieper in te gaan. Het gaat natuurlijk om het titelverhaal: ‘Het verhaal van jouw leven’. Het is het enige verhaal dat over buitenaardse wezens gaat en is verfilmd als ‘Arrival’ en die heb ik gisteravond mogen aanschouwen. Ik wilde perse het verhaal lezen voordat ik de film ging zien en dat is gelukt. Na het lezen van het verhaal, had ik zoiets van: Ik heb geen idee hoe dat verfilmd zou moeten worden. Maar ik werd niet teleurgesteld. Het was een geweldig verhaal en een geweldige film. Het was voor mij voor het eerst dat een verhaal gecomplementeerd werd door de verfilming en andersom. Ademloos heb ik zitten kijken en na thuiskomst heb ik het verhaal nog eens doorgelezen. Meer dan mooi en misschien nu nog mooier omdat ik een aantal zaken, die ik in het verhaal verkeerd geïnterpreteerd had, nu een stuk duidelijker waren. Dus… eerst het verhaal genieten, dan de film zien en indien nodig… nog een keer het verhaal lezen. Gewoon doen. U zult er geen spijt van krijgen.

De rest moet u zelf maar lezen. Laat u verrassen. U zult het niet berouwen. Volgens het begeleidende schrijven van de Uitgeverij komt er in 2017 een nieuwe bundel van Ted Chiang. Doe mij er vast maar eentje. Ik kan haast niet wachten.

Jos Lexmond