Menselijk falen in superieure rechtbankthriller

Je hebt van die schrijvers die zich met een ijzeren volharding een weg omhoog vechten. Geen natuurtalenten, geen advocaten of geheim agenten die een overdosis aan vakkennis verweven met een spannend verhaal, maar de knokkers die zich door geen tegenslag laten weerhouden. Hun vakkennis bestaat uit de lessen van het leven. Zo iemand is John Lescroart, die de hele wereld rondzwierf en 20 jaar aanmodderde voordat zijn American Dream bewaarheid werd en hij met zijn rechtbankthriller Keihard bewijs (1993) op slag wereldberoemd werd. Lescroart, tegenwoordig kortweg de ‘meester’.

Hoofdpersonen in zijn nieuwste boek Kwade Zaken zijn de advocaat Dismas Hardy en zijn politievriend Abe Glitsky. Dismas Hardy heeft moeite met zijn nieuwe functie als hoofd van het advocatenbureau. Hij laat teveel over aan zijn jonge collega Amy Wu die werkt aan een zaak waarin een 17-jarige jongen verdacht wordt van een dubbele moord. Amy begaat een grote blunder die rampzalig is voor haar cliënt en voor de naam van het kantoor. Dismas Hardy besluit Amy te helpen om grotere schade te voorkomen. Tijdens zijn onderzoek begint hij steeds meer te twijfelen aan de schuld van zijn cliënt. In diezelfde tijd zit plaatsvervangend hoofdcommissaris Abe Glitsky met de handen in het haar. Hij heeft noodgedwongen een zware crimineel laten lopen, die zich ontpopt als een seriemoordenaar. Hardy en Glitsky moeten zich uit verloren posities terugvechten en de afloop is zeer onzeker.

Lescroart behandelt in zijn boeken graag maatschappelijk relevante thema’s. Centraal in Kwade Zaken staat de vraag of een minderjarige die een zeer ernstig misdrijf heeft gepleegd op dezelfde manier moet worden berecht als een volwassene. Lescroart dringt zijn mening niet op. Hij is meer begaan met de menselijke emoties die de wet oproept dan met de wet zelf. Lescroart is iemand die van mensen houdt. Dat lees je, dat proef je. In Kwade Zaken besteedt hij dan ook veel tijd aan het neerzetten van echte karakters en het schrijven van natuurlijke dialogen. Dat maakt de situaties die hij beschrijft heel herkenbaar en bijzonder prettig te lezen. In Kwade Zaken wordt dan ook veel aandacht besteed aan de privé-levens van de hoofdpersonen. Dismas Hardy is van slag omdat zijn compagnon is overleden. Hij interpreteert de wet steeds ruimer en werkt alleen nog maar voor geld. Zijn collega, de beeldschone Amy Wu, heeft pas haar vader verloren. Zij draait door. Elke avond duikt ze in mini rok de kroeg in, bedrinkt zich en pikt mannen op voor een avondje seks en vergetelheid. Ze verwaarloost haar werk. Rechercheur Abe Glitsky heeft psychische problemen ten gevolge van een schietpartij met dodelijke afloop. Kortom, in Kwade Zaken lopen alleen gemankeerde hoofdpersonen rond die niet bepaald geschikt zijn voor hun taak. Fouten liggen op de loer en dat is altijd goed voor de spanning in een thriller.

Omdat er naar mijn idee in Kwade Zaken weinig over geweld en veel over emoties wordt geschreven, heb ik voor de aardigheid op een Amerikaanse website gekeken naar de analyse van de tekst. Zo is 10% van het boek gewijd aan de beschrijving van geweld. 40% aan de voorbereidingen voor de rechtbank, informatie verzamelen en discussiëren over motieven. 30% gaat over relaties, gevoelens en achtergrondinformatie over de personages en 20% wordt besteed aan de beschrijving van mensen, voorwerpen, sfeer en locaties. De percentages geven een aardig inzicht in de structuur, maar zeggen niets over de kwaliteit of de waardering van het boek. Daarom geef ik die hier. Kwade Zaken is een briljant rechtbankdrama, met een scherp oog voor de schaduwzijden van de rechtspraak. Het is prettig geëngageerd, vlot geschreven, meesterlijk van karakterisering en ongewoon spannend. Een van de betere boeken van Lescroart. Hij is hier op zijn top.