Erg leerzaam

Peter Gotzsche heeft veel meegemaakt en is een voorzichtig man geworden. Hij wijst de lezer meteen op diens eigen verantwoordelijkheid: ‘Het lezen van dit boek is geheel op eigen risico. Het is bedoeld als wegwijzer in de duizelingwekkende overvloed aan vaak tegenstrijdige informatie over diagnostische onderzoeken en behandelingen’. Ook aan de binnenkant van de kaft plaatst hij een gelijksoortige opmerking. Eenmaal begonnen in het boek begrijp je waar dat voorbehoud vandaan komt; in zijn carrière is hij geregeld tegengewerkt door collega-artsen.  

Gotzsche schreef eerder: Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad (waar hij de British Medical Association’s Annual Book Award 2014 voor kreeg), waarin hij onthult dat farmaceutische bedrijven de dodelijke bijwerkingen van bepaalde medicijnen moedwillig verzwijgen. In Hoe overleef ik? spoort hij de lezer aan zelf verantwoordelijkheid te nemen voor zijn/haar eigen gezondheid. Dat hij dit op een belerende manier doet is slechts bijzaak; de man heeft erg veel kennis van zaken en deelt zijn bekwaamheid op een begrijpelijke manier. Zijn boodschap: hou de regie over je eigen leven en ga niet klakkeloos af op wat artsen je vertellen.

De medicalisering is compleet doorgeslagen. Zo blijven artsen eindeloos herhaalrecepten uitschrijven, organisaties die de consument zouden moeten beschermen doen niets wezenlijks en over de financiële belangenverstrengeling van de farmaceutische industrie is al voldoende gezegd. Gotzsche raadt ons aan kritische vragen aan artsen te stellen, maar maakt daarbij meteen de kanttekening dat zorgverleners veelal hun informatie maar uit één bron krijgen. Dus adviseert hij ons om zelf onderzoek te doen.  

‘De farmaceutische industrie is waarschijnlijk de meeste corrupte sector in onze maatschappij (…), wat overduidelijk is, is dat we geneesmiddelenagentschappen moeten wantrouwen.’

 
Gotzsche doet geen loze uitspraken, hij onderbouwt deze veelal grondig in de tekst en aanvullend in de noten achter in het boek. Hij neemt de lezer aan de hand en wijst hem de weg in het opzoeken van betrouwbare studies. Hij verhaalt over gegevens die opzettelijk uit de onderzoeksresultaten weggelaten worden, zo ook bij het actuele vaccinatiebeleid waar door de autoriteiten actief is afgeraden om vermoede ernstige bijwerkingen van vaccinaties te melden (denk maar aan de narcolepsie-patiënten nadat ze het Mexicaanse griepvaccin kregen).  

Voor veel voorkomende ziektes laat Gotzsche zien hoe je erachter kunt komen of de studie gefinancierd werd door de farmaceutische industrie (is gelijk aan gemanipuleerd), hoe het onderzoek te lezen en wat je het beste kunt doen. Hij illustreert dit met voorbeelden uit zijn eigen artsenpraktijk en met zijn eigen ziekenhuisbezoeken. Doorgaans verwijst hij naar de Cochrane Library, waar systematisch beoordelingen worden gepubliceerd van interventies in de gezondheidszorg (Cochrane-review). Saillant detail is dat hij een van de oprichters is van Cochrane. Aan het eind vraagt hij om een donatie. Over belangenverstrengeling gesproken! Ook op het randje zijn de frustraties die hij van zich afschrijft over behandelingen en artsen, waarbij hij het niet nalaat om volledige namen te noemen. Dit is onnodig en voegt niets toe.  

Wanneer je een diagnose krijgt en geadviseerd wordt medicijnen te gaan slikken, denk dan eerst aan de woorden van Prof. Dr. Peter Gotzsche. Hij toont aan dat systemen beschermd worden, de patiënt echter niet. Die zal het zelf moeten uitzoeken en daar helpt dit boek bij door de veelheid aan praktische informatie.