Lachen met een traan

Myrthe van der Meer schudde met haar boeken PAAZ en UP heel literair Nederland wakker. Met een prachtige vertelstem, schreef Van der Meer over Emma’s opname in de psychiatrische afdeling van het ziekenhuis, de Paaz. In haar debuut beschreef de sympathieke journaliste hoe de eerste opname verliep en hoe Emma er langzaam bovenop krabbelde. Groot was dan ook de schok toen UP verscheen en Emma opnieuw werd opgenomen. Van der Meer vertelt in diverse interviews openhartig over haar eigen opname en haar diagnose Asperger en manische depressiviteit. Beide boeken zijn een groot succes en werden voorgedragen voor diverse prijzen. PAAZ wordt verfilmd tot een tv-serie.  

Door de humor in haar boeken en haar stralende persoonlijkheid is het niet altijd goed te begrijpen dat depressie dusdanig ingrijpend kan zijn dat de patiënt zelfdoding als een logische oplossing gaat zien. Als wij als volwassenen daar moeite mee hebben, dan is het niet meer dan logisch dat het voor kinderen volkomen onbegrijpelijk is. Hoe kan een kind bevatten dat iemand die zij of hij liefheeft, liever niet meer wil leven? Is een kusje erop niet voldoende? Kun je het niet gewoon van je af schudden of er een nachtje over slapen? Van der Meer onderkent dit probleem van onbegrip en legt door de ogen van de heroïsche Pien uit wat een depressie is en hoe je daar mee om kunt gaan. Als kind en als ouder.  

Pien is een prinses. Niet een van het tuttige soort, nee, Pien is een ondernemend typetje. Samen met haar moeder en Pony beleeft ze de mooiste avonturen. Op een dag is mama er niet. Pony en Pien horen dat mama in de put zit. Zonder verder na te denken gaan de twee naar de put om mama eruit te halen. De dag daarna haalt Pien alle beren van de weg, maar mama wordt niet beter. Ze ligt in bed. Mama heeft een depressie. Pien wil haar helpen, maar het lukt haar niet om mama uit bed te krijgen. Hoe kan dat nou?  

Dit voorleesboek verklaart heel geleidelijk hoe het is voor mama. Ze kan er niets aan doen dat ze niet met Pien kan spelen. Ze is ziek. Erg ziek en het gaat ook best een tijdje duren voordat ze weet beter is. Het is niet de schuld van Pien en niets wat Pien verzint, haalt mama uit bed. Toch zijn er handreikingen. Pien begrijpt dat mama veel rust nodig heeft, maar ze kan haar wel laten merken dat ze van haar houdt. Daar wordt mama een beetje vrolijker van.  

Het boek is niet alleen geschreven door Van der Meer, de illustraties zijn ook van haar hand. Met dezelfde humor en integriteit waarmee ze schrijft, tekent alleskunner Van der Meer levenslustige taferelen. De illustraties zitten vol kleine details en staan borg voor uren voorleesplezier.  

Plezier is natuurlijk niet het juiste woord. Dit is een boek met een serieuze ondertoon. Het boek pakt de koe heel direct bij de hoorns. Een kind dat leeft met iemand die lijdt aan depressie heeft recht op duidelijke informatie. En dat biedt dit boek.  

Dit is een boek waarbij je het niet drooghoudt, maar dat hoeft ook niet. Het leven is niet altijd een rozentuin. Een kind kan dat prima begrijpen. Het is wel van het grootste belang dat het snapt dat de depressie niets met hem of haar te maken heeft en dat het leven in al zijn schoonheid verder mag gaan, ook als mama er even niet is om het avontuur met je mee te maken.  

Pien en de spoken is een prachtig kinderboekendebuut en zal voor altijd een standaardwerk zijn voor omgaan met depressie.